علت سیاه شدن پا در سالمندان (9 علل شایع + درمان)
علت سیاه شدن پا در سالمندان چیست؟ با افزایش سن، بیماری های خود ایمنی و سرطان های پوستی همچون خشکی پوست، کبودی، زونا، پسوریازیس و … شایع تر می شوند. بر این اساس بروز یک توده مقاوم به درمان های موضعی، کبودی های وخیم و … نیاز به توجه دارند و باید تحت درمان و مراقبت پزشک قرار بگیرند.
رعایت اصول تغذیه صحیح، مصرف مایعات کافی در طول روز و داشتن سبک زندگی سالم، می تواند در پیشگیری از بروز بیماری های پوستی کمک کننده باشد. دکتر حسین طاهری متخصص واریس همچنین معتقد است اختلال ژنتیکی، نارسایی وریدی، واریس، آدیسون و … برخی از علت های سیاه شدن پا در سالمندان هستند.
دلایل سیاه شدن پا در افراد مسن
یک علت سیاه شدن پا در سالمندان، پیری پوست می باشد. این اتفاق به عوامل درونی و ژنتیکی فرد بستگی دارد و باعث می شود روند پیری در افراد مختلف متفاوت باشد. دلیل دیگر سیاه شدن پا، به خاطر تحت تاثیر قرار گرفتن در مقابل عوامل بیرونی مانند تغذیه، سیگار کشیدن، نور آفتاب و برخی حرکات نامناسب عضلانی صورت است. از دیگر دلایل سیاه شدن پا در سالمندان می توان به نمونه های زیر اشاره کرد:
1. واریس
چه کسانی واریس می گیرند؟ به گفته دکتر حسین طاهری، مهم ترین علت سیاه شدن پا در سالمندان، واریس است. این بیماری به دلیل اختلال در گردش خون و نارسایی دریچه های وریدی رخ می دهد. در این حالت، خون به درستی از پاها تخلیه نمی شود و منجر به تورم، تغییر رنگ و در نهایت سیاهی پوست پا می شود.
این نکته را درنظر داشته باشید که واریس فقط مرتبط با پا نیست و سایر اندام های بدن چون معده، روده، بیضه ها و چشم ها نیز دچار این بیماری می شوند. مثلا خوب است بدانید چه کسانی واریکوسل می گیرند؟
2. خشکی پوست
اگر برایتان سوال شده است که علت سیاه شدن پا در سالمندان چیست؟ باید گفت پوست خشک و ترک خورده بیشتر در معرض تحریک و التهاب قرار دارد که می تواند منجر به سیاه شدن آن شود. این امر به ویژه در نواحی از پا، که بیشتر در معرض سایش و فشار هستند، مانند پاشنه پا، قوزک پا و انگشتان شایع تر است.
خشکی پوست می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله آب و هوا، استفاده از صابون های خشن و یا بیماری های زمینه ای مانند اگزما باشد. ترک های موجود بر روی پوست نیز؛ می توانند محل ورود باکتری ها و قارچ ها شده و عفونت ایجاد کنند که خود، عامل دیگری برای تیرگی و تغییر رنگ پوست پا می باشد.
برای پیشگیری از این مشکل، استفاده از مرطوب کننده های مناسب و پرهیز از عوامل تحریک کننده پوست توصیه می شود.
3. قرار گرفتن در معرض آفتاب
قرار گرفتن بیش از حد در آفتاب و اشعه ماوراء بنفش خورشید، می تواند باعث افزایش تولید ملانین (رنگدانه پوست) و در نتیجه باعث علت سیاه شدن پا در سالمندان شود. ملانین رنگدانه ای است که به پوست رنگ می دهد و به محافظت از آن در برابر آسیب اشعه UV کمک می کند.
زمانی که پوست در معرض اشعه UV قرار می گیرد، ملانوسیت ها ( سلول های تولید کننده ملانین) ملانین بیشتری تولید می کنند که این خود منجر به سیاه شدن پوست پا می شود.
4. مبتلا به دیابت نوع 2
سیاه شدن پا در اثر دیابت، یک نوع علت سیاه شدن پا در سالمندان می باشد. دیابت نوع 2 ناشی از آسیب به اعصاب و عروق خونی در پاها است. افزایش قند خون مزمن در دیابت، به تدریج به این بافت ها آسیب رسانده و باعث کاهش جریان خون و حس در پاها می شود و در نتیجه حتی کوچک ترین زخم ها نیز، ممکن است به سرعت عفونی شده و به بافت های عمیقی نفوذ کنند.
5. نارسایی وریدی
نارسایی وریدی، بیماری است که باعث ضعیف شدن دریچه های یک طرف ورید های قلب، نشت خون از آن ها و عدم توانایی بازگرداندن خون کافی به قلب می شود. این حالت باعث افزایش فشار در داخل ورید ها شده که منجر به تضعیف بیشتر وریدها در سراسر پاها و جمع آوری خون در پایین ساق پاها و پاها می شود.
علائم تغییر رنگ پا در سالمندان
واضح ترین علائم تغییر رنگ پا، تورم و سیاه شدن رنگ پوست در اطراف مچ پا است. ممکن است در شب، ورم پا بیشتر شود و مواردی مانند درد، زخم های باز و بسته، خارش، ریزش مو، سفتی پوست و ورید های واریسی تجربه توسط بیمار تجربه گردند. در نهایت این بیماری سبب تغییر رنگ پوست در اطراف و بالای مچ پا به رنگ زرد، قهوه ای، بنفش و قرمز می شود.
درمان سیاه شدن پا در سالمندان
1. پوشیدن جوراب واریسی
یکی از راه های درمان سیاه شدن پا در سالمندان، پوشیدن جوراب های واریس است. این جوراب ها به دلیل داشتن قدرت بالا، سبب می شوند حرکت خون در رگ ها بهبود یابد و تنها با تجویز پزشک قابل خریداری هستند. جوراب های واریس از نظر اندازه تا زانو یا ران امتداد می یابند. جوراب های شلواری مخصوص نیز در بازار وجود دارند؛ اما بخش موثر آن ها، معادل جوراب های واریسی است که تا بالای ران کشیده می شوند.
2. رفع تیرگی با جوش شیرین
برای رفع سیاهی پوست پا که ناشی از عوامل ژنتیکی است، می توان از جوش شیرین استفاده کرد. برای این کار 3 الی 4 قاشق چای خوری جوش شیرین را با مقدار کمی آب مخلوط کنید تا خمیری غلیظ به دست آید. این خمیر را روی پوست پا بمالید و بگذارید خشک شود. بعد از چند دقیقه پاهای خود را با آب سرد بشویید و این کار را هر روز تکرار کنید.
3. رفع سیاهی پوست با لیزر درون وریدی
لیزر به عنوان یک روش سریع و موثر برای رفع تیرگی پوست پا و درمان واریس شناخته می شود. در این روش، دستگاه لیزر با هدف قرار دادن پوست های مرده و رگ های واریسی به روشن شدن پوست و بهبود وضعیت پاها کمک می کند.
4. رفع سیاهی و درمان واریس با آب سرد
تیرگی پوست پا و واریس، 2 مشکل شایع هستند که می توانند ظاهر پا را تحت تاثیر قرار دهند. آب سرد به تنهایی نمی تواند درمان قطعی برای واریس یا سیاهی پوست پا باشد، اما می تواند به عنوان یک روش کمکی در کنار سایر روش های درمانی، مورد استفاده قرار گیرد.
آیا سیاه شدن پای سالمندان خطرناک است؟
شما ابتدا باید علت سیاه شدن پا در سالمندان را پیدا کنید؛ زیرا در برخی موارد مانند کبود و سیاه شدن پوست پا، مسئله چندان خطرناک نیست و خود به خود بهبود می یابد؛ اما در موارد دیگر مانند نارسایی وریدی یا بیماری عروق محیطی، سیاه شدن پوست پا می تواند نشانه یک مشکل جدی باشد و نیاز به درمان دارد.
درمان سیاه شدن پای سالمندان، بستگی به علت آن دارد. در برخی کبودی ها لازم نیست اقدامی انجام داد اما در موارد دیگر مانند نارسایی وریدی یا بیماری عروق محیطی، ممکن است دارو، جوراب واریس یا حتی جراحی لازم باشد.
دلایلی همچون اختلال های ژنتیکی، ورزش، خشکی پوست، قرار گرفتن در معرض آفتاب و … بسیار شبیه هم هستند که با تغییر رنگ پوست، کبودی، خارش، سوزش و … همراه می باشند.
