ارتودنسی فانکشنال برای بزرگسالان

ارتودنسی فانکشنال اگرچه بیشتر برای کودکان و نوجوانان توصیه می شود اما برای بزرگسالان نیز قابل استفاده است. اما ممکن است در بزرگسالان، این روش با چالش‌هایی همراه باشد و نتایج در مقایسه با کودکان محدودتر باشد. با این حال، بزرگسالان هم می‌توانند تا حدودی از مزایای ارتودنسی فانکشنال بهره‌مند شوند.

ارتودنسی فانکشنال چیست؟

ویژگی‌های اصلی ارتودنسی فانکشنال

• اصلاح موقعیت دندان‌ها و فک‌ها
• بهبود عملکرد عضلات فک و صورت
• درمان ناهنجاری‌های فکی در کودکان
• کمک به درمان مشکلات تنفسی و انسداد مجاری تنفسی
• بهبود سلامت استخوان‌های صورت و گردن
• رفع مشکلات جویدن و اختلالات مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ)
• اصلاح موقعیت فک بالا و پایین نسبت به هم
• جلوگیری از پیشرفت ناهنجاری‌های اسکلتی در سنین رشد
• بهبود ظاهر صورت (هماهنگی صورت و لبخند)

در این روش از دستگاه‌های فانکشنال (Functional Appliances) استفاده می‌شود که با اعمال نیرو به دندان‌ها و فک‌ها، به تدریج موقعیت و عملکرد آن‌ها را اصلاح می‌کنند. این دستگاه‌ها معمولاً در سنین رشد (کودکان و نوجوانان) مؤثرتر هستند؛ زیرا در این دوران استخوان‌ها همچنان در حال رشد و تغییر هستند.

بیشتر بدانید: تاثیر شگفت‌انگیز ارتودنسی بر چهره: از تغییر فرم لب‌ها تا تقارن صورت 

انواع دستگاه فانکشنال ارتودنسی

ارتودنسی فانکشنال به دو نوع ثابت و متحرک تقسیم می‌شود:

1. ثابت (Fixed Functional Appliances) : دستگاه‌هایی که به دندان‌ها متصل می‌شوند و به طور دائم در دهان باقی می‌مانند.
2. متحرک 🙁Removable Functional Appliances) دستگاه‌هایی که بیمار می‌تواند آن‌ها را از دهان خارج کند.

نوع ثابت توسط ارتودنتیست در دهان قرار می‌گیرد و بیمار نمی‌تواند آن را خارج کند؛ در حالی که نوع متحرک قابل خارج کردن است.

تفاوت ارتودنسی فانکشنال کودکان با بزرگسالان

اهداف درمان

کودکان

• اصلاح رشد فک‌ها: دستگاه‌های فانکشنال در کودکان می‌توانند رشد فک را هدایت کرده و به هماهنگی بهتر بین فک بالا و پایین کمک کنند.
• پیشگیری از مشکلات آینده: ناهنجاری‌های اسکلتی را قبل از تثبیت در بزرگسالی اصلاح می‌کنند.
• کاهش نیاز به جراحی: درمان به موقع می‌تواند احتمال نیاز به جراحی در آینده را کاهش دهد.

بزرگسالان

• بهبود عملکرد فک و دندان‌ها: بیشتر روی تنظیم دندان‌ها و بهبود عملکرد بایت تمرکز دارد.
• اصلاحات جزئی: تغییرات اسکلتی محدود هستند و نمی‌توان موقعیت فک‌ها را به طور اساسی تغییر داد.
• کمک به درمان مکمل: در ترکیب با سایر روش‌ها مثل جراحی فک یا بریس‌ها استفاده می‌شود.(منبع: دایرکتوری و مجله پزشکی سلامتی مطب 365)

بیشتر بدانید: آشنایی با صفر تا 100 ارتودنسی نامرئی

تأثیر رشد استخوانی

کودکان: در کودکان و نوجوانان، استخوان‌ها هنوز در حال رشد هستند و می‌توان با استفاده از دستگاه‌های فانکشنال، رشد فک را تغییر داد. دستگاه‌ها می‌توانند به صورت مستقیم روی فک‌ها و مفاصل تأثیر بگذارند و ناهنجاری‌های اسکلتی را اصلاح کنند.

بزرگسالان: رشد استخوان‌ها به پایان رسیده و امکان اصلاح ساختار اسکلتی بدون جراحی وجود ندارد. دستگاه‌های فانکشنال بیشتر برای حرکت دادن دندان‌ها یا بهبود موقعیت بایت به کار می‌روند.

نوع دستگاه‌های مورد استفاده

کودکان: دستگاه‌های متحرک یا ثابت که روی رشد فک‌ها تأثیر می‌گذارند، مانند:

• Twin Block
• Herbst Appliance
• Activator

بزرگسالان: دستگاه‌هایی که معمولاً با بریس‌های ثابت یا الاینرهای شفاف ترکیب می‌شوند و بیشتر برای بهبود عملکرد بایت و کاهش دردهای مفصل فکی (TMJ) استفاده می‌شوند. مانند:

• Forsus Appliance
• MARA Appliance

مدت زمان درمان

کودکان: درمان معمولاً سریع‌تر است، زیرا استخوان‌ها نرم‌تر و تغییرپذیرتر هستند. مدت زمان درمان می‌تواند بین 6 ماه تا 2 سال متغیر باشد.

بزرگسالان: درمان ممکن است طولانی‌تر باشد، زیرا تغییرات دشوارتر است و به ترکیب با سایر روش‌ها نیاز دارد. ممکن است درمان 2 سال یا بیشتر طول بکشد.

نتایج قابل دستیابی

کودکان: امکان اصلاح اساسی ناهنجاری‌های اسکلتی و بهبود هماهنگی فک‌ها و دندان‌ها وجود دارد و نتایج معمولاً پایدارتر هستند.

بزرگسالان: تغییرات محدود به دندان‌ها و موقعیت بایت است و برای اصلاح ناهنجاری‌های شدید اسکلتی، معمولاً نیاز به جراحی فک (ارتوگناتیک) وجود دارد.

هزینه درمان

کودکان: هزینه معمولاً کمتر است، زیرا نیاز به جراحی یا درمان‌های پیچیده کمتر است.

بزرگسالان:هزینه بیشتر است، به خصوص اگر جراحی یا درمان‌های مکمل مورد نیاز باشد.

بیشتر بدانید: قالب گیری ایمپلنت 

نتیجه‌گیری:

در کودکان، ارتودنسی فانکشنال بیشتر روی اصلاح رشد فک‌ها و پیشگیری از ناهنجاری‌های آینده تمرکز دارد.

در بزرگسالان، این روش بیشتر برای اصلاح عملکرد و موقعیت دندان‌ها یا به عنوان مکمل درمانی استفاده می‌شود.

مشاوره با متخصص ارتودنسی برای تعیین بهترین گزینه درمانی بر اساس سن و وضعیت فک و دندان ضروری است. در بسیاری از موارد، ارتودنسی فانکشنال باید با روش‌های دیگر مانند بریس‌های ثابت، ارتودنسی شفاف (الاینرها)، یا حتی جراحی ترکیب شود.

کلینیک دندانپزشکی دیجیتال آذر دارای کادری مجرب علاوه بر خدمات درمانی وخدمات دندانپزشکی زیبایی در زمینه ارتودنسی شفاف در اصفهان می توانند در این زمینه مشاوره ها لازم را به شما ارائه دهند.

ارتودنسی فانکشنال متحرک و ثابت در بزرگسالان

ارتودنسی فانکشنال در بزرگسالان به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

ارتودنسی فانکشنال متحرک: شامل دستگاه‌هایی است که بیمار می‌تواند آن‌ها را در دهان قرار دهد و خارج کند که برای مشکلات جزئی بایت یا اصلاح عادات دهانی نامناسب استفاده می‌شود و انعطاف‌پذیری بیشتری در استفاده دارد.

ارتودنسی فانکشنال ثابت: به دندان‌ها و لثه‌ها متصل می‌شود و قابل جابجایی نیست که برای مشکلات پیچیده‌تر بایت یا جابجایی دندان‌ها استفاده می‌شود و اثربخشی بیشتری در درمان مشکلات جدی‌تر دارد.

هر دو نوع ارتودنسی فانکشنال در بزرگسالان علاوه بر اصلاح موقعیت دندان‌ها، بر بهبود عملکرد سیستم دهان و دندان نیز تمرکز دارند و انتخاب بین این دو نوع به شدت مشکل، نیازهای خاص بیمار و توصیه متخصص ارتودنسی بستگی دارد.

هزینه ارتودنسی فانکشنال برای بزرگسالان

باید توجه داشت که هزینه نهایی ارتودنسی فانکشنال برای بزرگسالان می‌تواند بسته به عوامل مختلفی مانند پیچیدگی درمان، مدت زمان درمان و نیاز به روش‌های ترکیبی متغیر باشد. برای دریافت برآورد دقیق هزینه، مشاوره با یک متخصص ارتودنسی ضروری است.

همچنین، در برخی کلینیک‌ها امکان پرداخت قسطی وجود دارد. به عنوان مثال، در برخی مراکز می‌توان ۲۵% تا ۳۰% مبلغ را در ابتدا پرداخت کرد و مابقی را به صورت اقساط ۱۰ تا ۱۲ ماهه پرداخت نمود.

چه تفاوت‌هایی در نتایج درمان ارتودنسی فانکشنال برای بزرگسالان با کودکان وجود دارد؟

ارتودنسی فانکشنال (Functional Orthodontics) بیشتر برای اصلاح مشکلات اسکلتی و موقعیت فک‌ها در کودکان و نوجوانان استفاده می‌شود، زیرا در این دوره، رشد استخوان‌ها هنوز ادامه دارد و می‌توان موقعیت فک را تغییر داد. اما برای بزرگسالان، به دلیل اتمام رشد استخوانی، کاربرد آن محدودتر است. با این حال، در موارد خاصی می‌توان از اصول درمان‌های فانکشنال در بزرگسالان نیز بهره برد. در بزرگسالان، این روش با چالش‌های زیر همراه است:

رشد استخوانی متوقف شده است: در بزرگسالان، امکان تغییر اساسی در ساختار فک بدون جراحی وجود ندارد. اگر مشکلات اسکلتی جدی باشد، ممکن است جراحی ارتوگناتیک (جراحی فک) لازم باشد.

کاربرد محدود دستگاه‌های فانکشنال: در بزرگسالان، دستگاه‌های فانکشنال بیشتر برای اصلاحات جزئی یا بهبود موقعیت دندان‌ها نسبت به یکدیگر استفاده می‌شوند. در موارد خاص، می‌توان از این روش برای بهبود وضعیت مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ) استفاده کرد.

با این حال، بزرگسالان هم می‌توانند تا حدودی از مزایای ارتودنسی فانکشنال بهره‌مند شوند مانند:

• اصلاح مشکلات فک بالا یا پایین
• بهبود عملکرد عضلات فک و صورت
• تنظیم قالب دهان و تراز فک‌ها

برای تعیین مناسب بودن این روش برای بزرگسالان، مشاوره با متخصص ارتودنسی ضروری است. متخصص با توجه به شرایط فردی، بهترین روش درمان را پیشنهاد خواهد داد.

منبع: سایت دنتی ها