زردی یا یرقان چیست؟
احتمالا همه ی شما با داشتن فرزند حتما یرقان یا همان زردی را دیده اید چون بیشتر از نیمی از کودکان طبیعی و سالم در چند روز اول زندگی دچار تغییر رنگ پوست می شوند که این همان زردی یا یرقان است. اگر زردی یا یرقان در حدی باشد که فقط کمی پوست صورت را درگیر کرده باشد جای هیچ نگرانی نیست اما بهتر است که به پزشک مراجعه کنید.
علت یرقان یا زردی در نوزادان چیست؟
یرقان در نوزادان سالم به دلیل افزایش سطح بیلی روبین خون ایجاد می شود. بیلی روبین یک ماده شیمیایی است که در هنگام تخریب گلبولهای قرمز خون تولید می شود.میزان بیلی روبین در نوزادان بیشتر است، زیرا گلبولهای قرمز خون آنها دارای ظرفیت اضافه حمل اکسیژن است. کبد نارس نوزادان نمی تواند بیلی روبین اضافه رامصرف کند. زمانی که میزان بیلی روبین در نوزادان به بیشتر از حد طبیعی برسد، زردی یا یرقان از ناحیه سر به طرف گردن و سپس سینه پیشرفت می کند و در شرایط شدید نهایتا به انگشتان پاها هم می رسد. البته در این حالت هم سبب هیچ نوع آسیبی درنوزادان سالم که دوران حاملگی را کامل طی کرده اند نخواهد شد.
در موارد خیلی شدید، که میزان بیلی روبین خیلی خیلی افزایش می یابد زردی ممکن است سیستم عصبی نوزاد را دچار آسیب کند ،البته خیلی به ندرت پیش می آید.
میزان شیوع زردی
تقریبا نیمی از نوزادان سالم 2-3 روز پس از به دنیا آمدن دچار زردی می شوند .که ظرف مدت یک هفته بهبود می بابند.
اما بیشتر از دو سوم نوزادان نارس بین روزهای پنجم و هفتم پس از زایمان دچار زردی یا یرقان می شوند. در این نوزادان زردی ممکن است دو ماه طول بکشد تا بهبود یابند.
درمان زردی یا یرقان
اکثر متخصصان کودک تا زمانی که سطح بیلی روبین از 20 میلی گرم بالاتر نرفته باشد، دوره ی درمان را شروع نمی کنند.نوزادان دارای زردی با استفاده از نور فلورسنت درمان می شوند. نور فلورسنت مولکولهای بیلی روبین اضافی را می شکند و به دفع آنها توسط کبد نوزاد کمک می کند. در دستگاه حاوی نور فلورسنت کودک بدون لباس معمولا برای یک یا دو روز زیر نور قرار می گیرد و چشمانش با یک ماسک محافظ بسته می شود. اما اگر میزان زردی زیاد نیست می توان نوزاد را زمانی که شدت نور خورشید کمتر است زیر نور خورشید قرار دهید.
علل زردی در نوزادان
اگرچه زردی در نوزادان شایع است و در اغلب موارد بدون نیاز به درمان برطرف میشود، اما برخی از بیماریهای زمینهای میتوانند باعث ایجاد یرقان شوند. این بیماریها عبارتاند از:
- تیروئید کمکار
- ناسازگاری گروه و Rh خونی بین مادر و فرزند
- بیماری رزوس (وضعیتی که در آن آنتیبادیهای مادر سلولهای خونی نوزاد را از بین میبرند)
- وجود عفونت مجاری ادراری
- انسداد و گرفتگی در مجاری صفراوی و کیسه صفرا
- سندرم کریگلر-نیجر (در این سندرم آنزیمهایی که وظیفه پردازش بیلیروبین را بر عهده دارد، مختل میشوند)
- شیردهی نیز میتواند احتمال زردی را در نوزادان افزایش دهد. بااینحال، نیازی نیست که فرد به دلیل زردی تغذیه کودک را متوقف کند، زیرا در این
- موارد علائم بیماری زردی در عرض چند هفته برطرف میشوند
تشخیص یرقان یا زردی
برای تشخیص یرقان یا زردی در منزل در یک اتاق با روشنایی مناسب، فشارآرامی را به سینه ی نوزاد وارد کنید؛ اگر بعد از برداشتن فشار، رنگ زرد بر روی پوست مشاهده شود، باید به پزشک مراجعه کنید.یکی دیگر از راههای تشخیص زردی، نگاه کردن به بخش سفید چشم و لثه های نوزاد است.زردی هیچگونه عوارض بلندمدتی ندارد. (جز در موارد شدید)