بیماری هیدرونفروز در نوزادان چیست؟

هیدرونفروز به گشاد و بزرگ شدن کلیه ها به دلیل جمع شدن ادرار می گویند. و با نام مجاری ادراری هم شناخته شده است. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که ادرار جمع شده در کلیه ها نتوانند تخلیه شوند. این بیماری ممکن است در هرجایی از دستگاه ادراری و کلیه و مثانه ظاهر شود. با وجود این بیماری یکی از مشکلاتی که به وجود می آید جمع شدن ادرار در کلیه ها است. درمان این بیماری به عوامل چون شدت بیماری و تحت تاثیر قرار گرفتن کلیه ها بستگی دارد.

اگر که در آزمایشات پس از زایمان هیدرونفروز خفیف باشد و خطری برای مادر و کودک نداشته باشد پزشک برایتان اسکن و سونوگرافی تجویز میکند تا زمانی که بیماری خودش برطرف شود. برای اینکه کودک دچار عفونت نشود برایتان آنتی بیوتیک تجویز میشود. اگر که کلیه ها رشد طبیعی خود را داشته باشند پزشک این آزمایش را برایتان تجویز میکند.

اهمیت هیدرونفروز جنینی چیست؟ 

از آنجایی كه بسیاری از بیماری ها نظیر برگشت ادرار از مثانه به حالب (رفلاكس)، ضایعات انسدادی در مسیر مجرای ادرار، كیست های كلیه، مثانه عصبی (نورژنیك) و … ایجاد هیدرونفروز زمان جنینی می كنند لذا بررسی دقیق علت هیدرونفروز جنینی بعد از تولد نوزاد جهت پیشگیری از آسیب جدی به كلیه ها و حفظ عمكرد طبیعی آنها بسیار ضروری است.

علل

هیدرونفروز پی‌آمد انسداد بخشی از مجرای ادرار یا برگشت (رفلاکس) ادرار یعنی جریان رو به بالای ادرار از مثانه به سمت کلیه‌ها است. بعضی موارد ورم کلیه از رشد غیرطبیعی یا شکل‌گیری نابه‌هنجار کلیه‌ها نشأت می‌گیرد و ارتباطی به برگشت ادراری یا انسداد ندارد. چند علت ژنتیکی یا ارثی نیز برای بزرگ شدن کلیه وجود دارد و گاهی همراه با عارضه‌های دیگر در نوزاد مشاهده می‌شود.2

نشانه های ورم کلیه در کودکان

نوزادان و خردسالان مبتلا به هیدرونفروز اغلب علائمی را در خود نشان نمی دهند. کودکان بزرگتر که ورم کلیه متوسط تا شدید دچار هستند ممکن است دچار علائم زیر شوند:

خون در ادرار

درد در پهلو و شکم

همچنین نوجوانان بیشتر در معرض ابتلا به عفونت های ادراری هستند که دارای علائم زیر است:

احساس نیاز به تخلیه ادرار به صورت مداوم

احساس درد در ناحیه زیر شکم در هنگام تخلیه ادرار

ادرار کف آلود یا مشاهده خون در ادرار

درد در ناحیه پشت و پهلو

راه های تشخیص هیدرونفروز در نوزادان:

برخی از آزمایشات برای تشخیص هیدرونفروز در نوزادان وجود دارند، که عبارتند از:

1. تجزیه و تحلیل ادرار نوزاد:
آزمایش ادرار هر عفونت یا وجود سلول های غیر طبیعی را در ادرار فرزند شما تشخیص می دهد.

2. شمارش کامل گلبول های خون (CBC):
این آزمایش برای تشخیص کم خونی و یا عفونت های ادراری در نوزادان بسیار موثر است.

3.تجزیه و تحلیل الکترولیت ها در نوزاد:
تجزیه و تحلیل الکترولیت ها در نوزادان، آزمایش موثری برای تشخیص هیدرونفروز مزمن در فرزند شما می-باشد.

4. BUN (نیتروژن اوره خون) و میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR):
این آزمایش یکی از انواع مختلف آزمایش خون برای کمک به بررسی عملکرد کلیه ها در نوزادان می باشد.

5. سی تی اسکن:
سی تی اسکن، تصویربرداری موثر برای نواحی شکم بیماران است، که کمک بزرگی به تشخیص هر گونه اختلال در آناتومی کلیه ها به ویژه در نوزادان می کند. امروزه بسیاری از مشاوران پزشکی انجام سی تی اسکن برای تشخیص وجود سنگ کلیه یا مثانه را برای نوزادان بیمار تجویز می کنند.

6. سونوگرافی:

سونوگرافی، روشی است که کمک می کند تا تشخیص اختلال در عملکرد کلیه های فرزند شما به بهترین نحو انجام شود.

هیدرونفروز چه عوارضی دارد؟

اگر هیدرونفروز خفیف باشد خودش برطرف میشود و نیازی به پزشک و دارو نیست. اگر هیدرونفروز شدید باشد و درمان نشده باشد به عواملی مانند نارسایی کلیه منجر میشود. زمانی که این اتفاق بیافتد فرد بیمار باید پیوند کلیه را انجام دهد که عوارض خودش را دارد.

درمان بیماری هیدرونفروز در نوزادان:

درمان این بیماری در نوزادان بستگی به میزان انسداد و مدت زمان بیماری دارد. پزشکان متخصص با استفاده از روش های جراحی، مانند قرار دادن یک استنت حالب و یا لوله نفرستومی در نوزاد، می توانند انسداد دستگاه ادراری را در او از بین ببرند.
اگر در نوزاد شما با توجه به بدتر شدن انسداد دستگاه ادراری، وجود بافت زخمی و یا یک لخته خون در ادرار او هم دیده می شود، جراح می تواند کل منطقه زخمی را در بدن فرزند بیمار شما جراحی کند. اگر روند جراحی خوب پیش برود، حالب دستگاه ادراری نوزاد شما با افزایش جریان ادرار به سرعت به حالت عادی بر خواهد گشت.
اگر نوزاد شما در هنگام رشد و توسعه ی هیدرونفروز به سنگ کلیه هم دچار شود، دکتر ممکن است جراحی به روش اندوسکوپیک را انجام دهد. این عمل جراحی که با استفاده از یک سوزن انبر مانند کوچک مخصوص برداشتن سنگ کلیه است، انجام می شود، عمل جراحی بسیار راحتی است.