با حسادت فرزند بزرگتر چه کنیم؟
حسادت احساسی است که میتواند آرام آرام وارد زندگی کودکتان شود. حسادت در کودکان نسبت به دوستان، خواهر و برادر یا همکلاسیها شکل میگیرد. مثلا خیلی ساده وقتی دوستش دوچرخهی جدیدی میخرد ممکن است موتور حسادت روشن بشود. وقتی حسادت در کودکان شکل میگیرد، والدین هر کاری که از دستشان برمیآید انجام میدهند تا این احساسات منفی قبل از جدیشدن و بزرگتر شدن کودک از فرزندشان دور شود. همراه ما باشید، در این نوشته دربارهی حسادت در کودکان صحبت میکنیم و یاد میگیریم چگونه حسادت کودکان را از بین ببریم.
به یاد دارم روزی یکی از دوستانم ماجرای نهچندان جالبی از یکی از همکارانش که صاحب فرزند دوم شده بود، برایم تعریف میکرد. میگفت زمانی که نوزاد نورسیده در اتاقخواب بود کودک بزرگتر به دوستش میگفت: «وقتی مامان در آشپزخانه است برویم اذیتش کنیم!» وقتی این ماجرا را شنیدم ترسیدم که مبادا روزی این حجم از حسادت برای فرزندان من هم اتفاق بیفتد. در مورد فرزندانم اتفاق مشابه این ماجرا نیفتاد؛ ولی قطعاً نوعی از حسادت همچنان وجود داشت.
حسادت در خصوص بچه اولیهایی که برادر یا خواهر جدید دارند اتفاقی طبیعی است. بااینحال این شما هستید که شرایط را طوری درست میکنید که خواهر یا برادر جدید تبدیل به دوست شود یا دشمن. راهنماییهایی که اینجا برای شما در نظر گرفتهایم کمکتان میکند تا در هر فاصله سنی که بین بچهها هست، بتوانید بهترین راهکار را انتخاب کنید.
آماده کردن کودک برای تولد نوزاد جدید
2-به او نگویید که با تولد نوزاد جدید ، زندگی شادی خواهیم داشت و نوزاد سبب شادی ، تفریح و سرگرمی همه ی ما خواهد بود زیرا چنین نخواهد بود¬! بلکه به او بگویید¬: « نوزاد بسیار کوچکی خواهیم داشت که نمی تواند راه برود ، گریه زیاد می کند ، باید به او شیر بدهیم و از او مراقبت کنیم تا بزرگ شود.
3- کودک نباید احساس کند آن چه در گذشته متعلق به او بوده مانند تختخواب ، صندلی ، اسباب بازی و … از او گرفته به نوزاد جدید داده می شود ؛ اگر قرار است گهواره یا تخت کودک برای استفاده ی نوزاد اختصاص یابد ، پدر و مادر ابتدا باید برای کودک ، تخت جدیدی تهیه نمایند و سپس تخت را مورد استفاده ی نوزاد جدید قرار دهند .
راه حلی برای رفع حسادت بین فرزندان
پرسش:راه حلی برای کم کردن حسادت بین دو بچه مخصوصا اگر دختر و پسر باشند را ارائه بفرمایید.
پاسخ:بهتر است در ابتدا عوامل ایجاد حسادت را در فرد بدانیم.
1 . روش ناپسندیده ی مقایسه فرزندان با یکدیگر
2 . ورود فرزند دوم
3 . تحقیر کردن فرزند در مقابل همسالان و دیگران
4 . تمایز قائل شدن میان فرزندان و یکی را برتر از دیگران دانستن
5 . فرق گذاشتن در تشویق و تنبیه بچه ها
6 . حساس تر بودن بچه ها در سال های اولیه ( 3 تا 4 سالگی )
اقدامات لازم برای مقابله با حسادت کودکان
قبل از رسیدگی به حسادت در کودک، اول از همه مطمئن باشید که خود به خواهر و برادر، دوستان، همسایگان یا هر کس دیگری حسادت نمیکنید. تا زمانی که این خصوصیت را از خود حذف نکنید، نمیتوانید روی فرزندتان تاثیرگذار باشید. در اینجا روشهای کنترل حسادت در کودکان ذکر شده است:
۱. تبدیل حسادت به بلندپروازی
به فرزندتان انرژی مثبت دهید که بهترین راه برای کمک به او در جهت کاهش احساسات منفی و دستیابی به اهداف مثبت و ارزشمند است. به عنوان مثال اگر فرزند شما غمگین است چون دوستش نمرات بهتری گرفته، تشویقش کرده و به او انگیزه دهید که بیشتر درس بخواند تا بتواند نمرات بهتری بگیرد. هنگامی که کودک تمام تلاش خود را روی مطالعه متمرکز کند، به جلو زدن از کسی فکر نمیکند. در این حالت او توجه خود را در مسیر درستی معطوف کرده است.
۲. گوش دهید
در بیشتر موارد حسادت رفتاری ریشهدار است. در پشت چنین رفتاری، مسئله و نگرانی خاصی وجود دارد. با کودک خود صحبت کنید و دلیل اینکه چرا به شخص خاصی حسادت میکند را جویا شوید و سپس به حرفهایش گوش دهید. ممکن است کودک شما در مواردی از اعتماد به نفس پایینی برخوردار باشد یا از جنبههای مثبت خود اطمینان کافی نداشته باشد که این امر منجر به حسادت شده است.
۳. آثار کلاسیک را بلندخوانی کنید
داستانها و افسانههای کلاسیک حاوی پیامهای اخلاقی بسیار مهمی هستند. برای کودک خود کتابهایی با محتوای اخلاقی تهیه کنید که در مورد صفاتی مانند مفید بودن، مهربانی و داشتن نیت خیر سخن بگوید. این به کودک شما کمک میکند که کار بد را تشخیص دهد.
۴. با استفاده از مثالها توضیح دهید
یک ترفند عالی دیگر برای تأکید بر اهمیت داشتن احساسات مثبت در مورد دیگران این است که خود را الگو قرار دهید. از دیگران به خاطر شوخطبعی، رفتار خوب یا هر ویژگی مثبت دیگر تعریف کنید. هنگام تعریف کردن جلوی آنها، خالی از تعصب باشید.
۵. اهمیت شراکت را به فرزند خود بیاموزید
بچهها بدون هیچ دلیلی تمایل به کینهورزی نسبت به کودکان دیگر دارند. در چنین موردی به کودک خود اهمیت مهربانی و شراکت را بیاموزید.
۶. از مقایسه کردن بپرهیزید
عملکرد یک کودک را با دیگری مقایسه نکنید زیرا باعث بیارزش شدن او میشود.
۷. یک قدرت منحصر به فرد را در هر کودک تقویت کنید
هر کودکی دوست دارد از والدینش در مورد نقاط قوت خود بشنود. صحبت در مورد آن قدرتِ بهخصوص باعث افزایش عزت نفس کودک میشود.