عفونت مثانه چه علائمی دارد؟
معمولاً زمانی که یک باکتری از طریق مجرای ادرار وارد مثانه شما می شود، ممکن است دچار سیستیت شوید. مجرای ادراری شما، لوله ای است که ادرار را به خارج از بدن شما حمل می کند. این شرایط زمانی اتفاق می افتد که باکتری از مقعد یا واژن به دهانه ی مجرای ادراری منتقل می شود. همچنین این احتمال وجود دارد که برای مثال، در طول جراحی مثانه یا وارد شدن کاتتر، باکتری مستقیماً از مثانه وارد بدن شود. همچنین ممکن است باکتری از جریان خون وارد بدن شما شود.
زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به سیستیت هستند. زیرا اگر شما واژن دارید، مجرای ادراری شما به مقعدتان نزدیکتر است. همچنین، مجرای ادراری شما کوتاه تر خواهد بود و به این معناست که باکتری برای رسیدن به مثانه مسیری طولانی را طی نمی کند. حدوداً نیمی از زنان در دوره ای از زندگی خود، دچار عفونت مجرای ادراری مانند سیستیت می شوند. مردان مسن تر نیز نسبت به مردان جوانتر بیشتر مستعد ابتلا به سیستیت هستند.
انواع سیستیت مثانه
شما ممکن است برای توصیف سیستیت، اصطلاحات مختلفی را بشنوید. پزشک شما ممکن به جای سیستیت، آن را عفونت مجرای ادراری بنامد.
- یک عفونت مجرای ادراری ساده، زمانی رخ می دهد که شما هیچ مشکل زمینه ای دیگری ندارید. عفونت معمولاً به آسانی با درمان آنتی بیوتیک رفع می شود و موجب بروز مشکلات زیادی نمی شود.
- یک عفونت مجرای ادراری پیچیده به این معناست که شما مشکلات سلامتی دیگری دارید که عفونت را برای شما خطرناکتر می کند و ممکن است از بین بردن آن سخت تر باشد یا شما ممکن است بیشتر در معرض عوارض باشید.
- یک عفونت مجرای ادراری عود کننده زمانی رخ می دهد که عفونت دوباره برمی گردد و معمولاً در طول شش ماه، دو یا چند دوره و در طول یک سال سه دوره یا بیشتر دچار عفونت مجرای ادراری می شوید.
گاهی اوقات، ممکن است بدون هیچ نشانه ای از عفونت باکتریایی دچار علائم سیستیت شوید. این شرایط سیستیت بینابینی یا سندرم مثانه دردناک نامیده می شود. سیستیت بینابینی، ممکن است بر اثر وجود مشکلی در مثانه یا سیستم ایمنی و یا تغییرات سیستم ایمنی رخ دهد. شما میتوانید برای اطلاع از شرایط دقیق خود و درمان مناسب به دکتر اورولوژی برای آقایان یا کلیه و مجاری ادراری مراجعه کنید.
علت ابتلا به سیستیت مثانه چیست؟
سیستیت بر اثر یک عفونت باکتریایی رخ می دهد. حدوداً از هر ده مورد سیستیت، 8 مورد بر اثر نوعی باکتری به نام اسچریچیا کولی (E.coli) رخ می دهند. این باکتری معمولاً بدون هیچ خطری در روده یا واژن شما زندگی می کند. عوامل مختلفی می توانند احتمال ابتلا به سیستیت را افزایش دهند که شامل موارد زیر می شوند:
- برقراری رابطه جنسی: باکتری ممکن است به هنگام رابطه ی جنسی از واژن یا مقعد وارد مجرای ادراری شود.
- داشتن یک شریک جنسی جدید در سال گذشته
- شرایطی که ساختار مجرای ادراری یا عملکرد آن را تحت تأثیر قرار می دهند. این شرایط ممکن است ورود باکتری به مثانه را آسانتر کنند.
- عدم توانایی برای خالی کردن کامل مثانه. در مردان، این شرایط اغلب به دلیل بزرگ شدن پروستات می باشد.
- بارداری: هورمون های بارداری و رحم در حال رشد، خالی کردن مثانه به هنگام بارداری را سخت تر می کنند. این شرایط احتمال بروز عفونت های مجرای ادراری را بیشتر می کنند.
- ضعیف شدن سیستم ایمنی. هرچیزی که سیستم ایمنی شما را ضعیف می کند از جمله دیابت و HIV احتمال بروز عفونت را افزایش می دهد.
- یائسگی: سطوح پایین استروژن می توانند دیواره ی مجرای ادراری را نازک تر کنند. این شرایط شما را مستعد ابتلا به سیستیت می کند.
- داشتن یک کاتتر (لوله ای که در مجرای ادراری شما برای تخلیه ادرار از مثانه قرار داده می شود). هرچه کاتتر مدت زمان بیشتری در بدن شما باشد، احتمال ابتلا به سیستیت افزایش می یابد. انجام عمل های دیگر روی مجرای ادراری این احتمال خطر را افزایش می دهد.
- برخی از روش های ضدبارداری. استفاده از دیافراگم یا کاندوم های اسپرم کش ممکن است شما را در معرض ابتلا به سیستیت قرار دهند.
- وجود سنگ در در سیستم ادراری- سنگ های کلیه یا مثانه. این سنگ ها می توانند باکتری را به دام بیاندازند و موجب عفونت شوند.
- مادر شما سابقه عفونت مجرای ادراری داشته باشد.
اگر شما قبلاً به سیستیت مبتلا بوده اید، احتمال ابتلای دوباره به آن بیشتر می شود.
علائم سیستیت مثانه
علائم معمول سیستیت عبارتند از:
- سوزش به هنگام ادرار
- نیاز مکرر به ادرار کردن، اما فقط مقدار ادرار کمی دفع می شود.
- تکرر ادرار در شب
- تمایل زیاد به ادرار کردن که موجب بی اختیاری ادرار می شود.
- ادرار بد بو، تیره یا مات
- خون در ادرار، شما ممکن است خون را مشاهده نکنید، اما آزمایشات ادرار آن را تشخیص می دهند.
- درد در پایین شکم
برای درمان سیستیت مثانه چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
سیستیت معمولاً خود به خود رفع می شود. اما اگر علائم شما بعد از چند روز بهتر نشود، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر با انجام آزمایشات ادرار مشخص شود که شما عفونت باکتریایی دارید، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند. اگر علائم زیر را دارید بهتر است فوراً به پزشک عمومی مراجعه کنید:
- در ادرار خود خون مشاهده می کنید.
- مرد هستید و علائم عفونت مراقبتی دارید.
- فکر می کنید نوزاد یا کودکتان ممکن است سیستیت داشته باشد.
- بارداری هستید و فکر می کنید سیستیت دارید.
- علی رغم اقدامات خودمراقبتی، عفونت شما ادامه دارد.
- بیماری های طولانی مدت دیگری مانند دیابت دارید که سیستم ایمنی شما را تحت تأثیر قرار می دهد.
- احساس کسالت دارید، دمای بدنتان بالاست، درد در پهلو یا حالت تهوع دارید.
درمان سیستیت مثانه شامل چه مورادی است؟
سیستیت های خفیف ممکن است بعد از چند روز بدون هیچ درمان خاصی خود به خود خوب شوند. همچنین شما می توانید اقدامات خودمراقبتی زیر را برای تسکین علائم خود انجام دهید:
- برای کمک به هر گونه دردی، مسکن بدون نسخه مانند پاراستامول و ایبوپروفن مصرف کنید.
- برای هیدراته ماندن بدن خود مایعات کافی مصرف کنید.
- چای و قهوه قوی یا نوشیدنی های اسیدی مانند آب مرکبات ننوشید. این نوشیدنی ها ممکن است علائم شما را تشدید کنند.
شما می توانید از داروخانه درمان های بدون نسخه سیستیت را خریداری کنید. هدف این داروها پایین آوردن سطح اسیدی ادرار و کاهش احساس سوزش یا ناراحتی به هنگام ادرار می باشد. اما هیچ منبع موثقی، تأثیر این محصولات را تأیید نمی کند. اگر شما تصمیم دارید این محصولات را امتحان کنید، در ابتدا به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است اگر باردار هستید، رژیم غذایی کم نمک یا بیماری قلبی، ریوی یا کلیوی دارید، مجاز به استفاده از آنها نباشید.
