سیاتیک چیست و درمانش چیست

عصب سیاتیک
از جمله بزرگترین و طولانی ترین عصب ها در بین اعصاب بدن می باشد که در عین حال درگیری ان می تواند برای بیماربسیار درد سرساز هم باشد. درد سیاتک به دلیل محدودیت حرکتی یکی از شایع ترین علل ناتوانی و درد در دنیا می باشد.
عصب سیاتیک که از ناحیه تحتانی ستون مهره ها و از مجاورت دیسک های پایینی کمر منشا گرفته و به سمت استخوان لگن و با سن امتداد می یابد و سپس از پشت ران وارد ساق پا می شود.
سیاتیک یا سایر درد های کمر؟
بیش از ۸۵ درصد مردم برخی از انواع کمر دردها را در طول زندگی خود تجربه میکنند.
اما همیشه این دردها مربوط به عصب سیاتیک نیست. در بسیاری از موارد درد ناحیه کمر در نتیجه کشش بیش از حد یا کوفتگی عضلات در ناحیه تحتانی کمر است. آنچه در اکثر مواقع سیاتیک را از سایر دردها متمایز میکند ، نحوه انتشار درد در ساق پا و خود پاست. این درد ممکن است گرفتگی ناراحت کننده ساق پا باشد که چند روز طول میکشد.
از علائم رایج سیاتیک دردناحیه تحتانی کمر وساق پا است که معمولا این درددرساق پا بیشتراز دردکمر است. دربعضی از مواردنشانه ها وعلائم باهمدیگر رخ میدهد:
1- دردناحیه تحتانی کمررادرصورتیکه کسی تجربه کرده باشدبه شدت دردساق پا نمیباشد.
2- دردها دریک ناحیه ازساق پا وباسن رخ میدهد وبه ندرت درهردوناحیه راست وچپ اتفاق می افتد.
3- دردسیاتیک ازناحیه تحتانی کمر وباسن بوجودمی آید وبه سمت پایین وپشت ران وسپس درناحیه پایین ساق پا وکف پامنتقل میشود.
4- زمانیکه بیمارخوابیده یا راه میروددردسیاتیک بهترمیشودوهنگام ایستادن و نشستن این درد شدیدتر می شود
5- دردسیاتیک کمر و پا دربیشتر مواقع شدید است
6- دردهایی که باوجود سیاتیک حس میشود معمولا سوزن سوزن شدن ، کرختی ،ضعف واحساس گزگزکردن درساق پا است.
7- احساس ضعف وبی حسی زمانیکه ساق پا وپایتان را حرکت می دهید
8- بروزدردهای شدید دریک ساق پا که ایستادن وراه رفتن فرد را بامشکل مواجه میکند.
براساس ناحیه ای که عصب سیاتیک برروی اندام ها تاثیرمیگذارد درد ها ممکن است درکف پا ونواحی دیگر پا هم اتفاق بیفتد.
در بسیاری از موارد، کمردرد به دلیل کشیده شدن یا فشار بیش از اندازه به عضلات ناحیه تحتانی ایجاد میشود. آنچه اغلب اوقات درد سیاتیک را از سایر دردهای ناحیه پشت مشخص میکند، چگونگی پخش شدن درد در پشت ران و به سمت پایین تا کف پا است و ممکن است به صورت گرفتگی شدید پا باشد.
بیشتر افرادی که دچار این درد میشوند بین ۳۰ تا ۵۰ سال سن دارند. در زنان باردار نیز احتمال ایجاد این مشکل بیشتر است زیرا در این دوره جنین در حال رشد میتواند روی عصب سیاتیک فشار وارد کند.
ریسک فاکتورهای درد سیاتیکی چیست؟
سن: تغییرات وابسته به سن ستون فقرات، مانند فتق دیسک کمر و یا وجود زایدههای استخوانی روی ستون فقرات از رایجترین دلایل بروز درد سیاتیک است.
چاقی: اضافه وزن زیاد، فشار زیادی را به ستون فقرات وارد میکند و این تغییرات به عنوان عامل تحریک کنندهی درد سیاتیک عمل میکند.
شغل و حرفه: شغلهایی که در آن فرد یه صورت مداوم مجبور به چرخاندن کمر، حمل کردن اجسام سنگین و یا راندن وسایل نقلیه موتوری سنگین و بزرگ برای مدت طولانی است، نقش بسیار اصلی در ابتلای فرد به درد سیاتیک بازی میکند. با این همه شواهد علمی و ثابت شدهای در این مورد وجود ندارد.
نشستن طولانی مدت: افرادی که به مدت طولانی بی حرکت در جایی مینشینند و یا زندگی بی تحرکی دارند، بیشتر از افراد فعال در معرض ابتلا به درد سیاتیک قرار دارند.
دیابت: این بیماری، نحوهی استفاده بدن از قند خون را تغییر میدهد و خطر آسیب عصبی در آن افزایش پیدا میکند.
چه زمانی برای درد سیاتیک باید به پزشک مراجعه کنیم؟
درد سیاتیک خفیف معمولاً با گذشت زمان برطرف میشود. اگر راهکارهای خود مراقبتی ساده در خانه منجر به بهبود علائم نشود و یا اینکه درد بیشتر از یک هفته ادامه داشته باشد و یا اینکه درد بسیار شدید بوده و به مرور زمان هم شدیدتر شود، با پزشک خود تماس بگیرید.
درمان سیاتیک و رفع علائم آن
بسیاری از موارد سیاتیک با اقدامات مراقبتی در خانه برطرف میشود. داروهای کنترل درد (ایبوپروفن یا استامینوفن)، ورزش و حرکات کششی مخصوصی به تسکین درد و بهبود علائم کمک میکند. تحرک داشتن کلید بهبودی سریع و کامل از این درد است. استراحت بیش از حد و کم تحرکی علائم را طولانی کرده و مانع بهبودی به موقع بیمار میشود و برعکس، ورزش منظم باعث کاهش درد و کاهش التهاب میشود.
اگر درد و علائم شدیدتری دارید که با اقدامات و درمانهای خانگی تسکین نیافته و بیش از چند هفته ادامه داشته است، ممکن است نیاز به مراقبت و درمان پزشکی داشته باشید. پزشک شما ممکن است درمانهای زیر را برای شما توصیه کند:
تجویز داروهای ضدالتهاب یا شل کننده عضله برای کنترل دردتان
فیزیوتراپی برای بهبود قدرت عضلانی، استقامت، انعطاف پذیری و تراز بندی بدن.
تزریق استروئید برای کاهش التهاب در اطراف عصب سیاتیک. تزریق استروئید یک راه حل کوتاه مدت و موقتی برای این درد است.
اگر علائم شدیدی دارید که با درمان برطرف نمیشوند، یا اگر به طور مداوم دچار ضعف، بیحسی یا از دست دادن عملکرد روده و مثانه شدهاید، جراحی میتواند گزینهی مناسبی برای شما باشد. عمل جراحی دیسککتومی کمر که یک روش کم تهاجمی (برای برداشتن دیسک دررفته) یا عمل کم تهاجم لامینکتومی کمر (برای بازتر کردن کانال نخاع) میتواند به کاهش فشرده سازی ستون فقرات که باعث بروز این درد شده است کمک کند. شما و پزشکتان با هم تصمیم خواهید گرفت که آیا شما کاندید مناسبی برای این عملهای جراحی با حداقل تهاجم هستید یا خیر.