دیابت و عارضه خطرناکی به نام پای شارکو

اگر به دیابت و نوروپاتی مبتلا باشید، بیشتر احتمال دارد در معرض ابتلا به پای شارکو قرار بگیرید.

پای شارکو عارضه‌ای خطرناک در پا است. ولی اگر درمان در اولین فرصت انجام شود، می‌توانیم ریسک مشکلات دیگر مانند بروز زخم پا یا نیاز به قطع عضو را کاهش دهیم.

شناخت علائم و نشانه‌های پای شارکو و انجام کارهایی برای جلوگیری از بروز این عارضه،‌ می‌توانند کمک‌کننده باشند.

تحمل این عارضه کار آسانی نیست، ولی ما در اینجا کمکتان می‌کنیم.

پای شارکو چیست؟

این عارضه در برخی از افراد مبتلا به دیابت به‌دلیل نوروپاتی محیطی بروز پیدا می‌کند. سطح بالای قندخون باعث می‌شود پیامرسانی عصب‌ها از مغز به پا (یا اندام‌های دیگر) سخت‌تر شود.

همچنین ممکن است عصب‌ها آسیب ببیند و یا به مرور زمان از بین بروند. ممکن است پاهایتان دچار بی‌حسی یا کرختی شوند. از این رو ممکن است متوجه آسیب‌دیدگی‌هایی مانند جراحات یا شکستگی استخوان نشوید و ندانید که باید به پزشک مراجعه کنید.

ممکن است بدون اینکه درد را احساس کنید یا متوجه تغییری شوید، روی پای آسیب‌دیده راه بروید. وقتی روی پا فشار وارد کنید، استخوان و مفاصل به‌تدریج تغییر شکل می‌دهند. در نتیجه، شکل پا تغییر می‌کند و مفاصل دیگر نیز در معرض خطر قرار می‌گیرند.

زمانی که شکل پا تغییر ‌کند، بیشتر احتمال دارد دچار زخم پا شوید. در برخی موارد ابتلا به پای شارکو، ممکن است نیاز به قطع عضو باشد.

اگر درمورد علائم و نشانه‌های پای شارکو بدانید، می‌توانید زودتر برای درمان اقدام کنید و از آسیب‌های دیگر پیشگیری کنید. همچنین، از قطع عضو جلوگیری می‌کنید.

علائم پای شارکو

علائم و نشانه‌های پای شارکو شامل این موارد هستند:

• ورم پا یا مچ پا
• احساس گرما در پای آسیب‌دیده
• تغییر در رنگ پا
• تغییر شکل پا

اگر متوجه این علائم شدید، لازم است فوراً فشار را از روی پا بردارید. با پزشک، تیم مراقبت از پا یا خدمات محلی مراقبت از سلامت صحبت کنید تا در این زمینه اطلاعات و توصیه‌های بیشتری به‌دست آورید.

اگر متوجه شدید که پا قرمز و متورم شده است (گاهی درد نیز احساس می‌شود) فوراً فشار را از روی پا بردارید و از پزشک یا تیم مراقبت از پا کمک بگیرید.

غربالگری پای شارکو چیست؟

تمام افراد مبتلا به دیابت باید سالانه پاهای خود را معاینه کنند. این شامل بررسی علائم پای شارکو است.

چگونه ریسک ابتلا به پای شارکو را کاهش دهیم؟

اگر برای مدتی طولانی به دیابت مبتلا باشید و یا عصب پای شما دچار آسیب‌دیدگی شده باشد، بیشتر احتمال دارد به پای شارکو دچار شوید. خبر خوب این است که راه‌هایی برای کاهش ریسک ابتلا به این عارضه وجود دارد.

• هر روز پاها را معاینه کنید. این کار به شما کمک می‌کند که متوجه علائم یا تغییرات غیرعادی پا شوید. در صورت ابتلا به نوروپاتی دیابتی از متخصص پا کمک بگیرید.
• ترک سیگار و کنترل سطح قندخون، چربی خون و فشارخون به جلوگیری از پای شارکو کمک می‌کند.

در اکثر موارد، پای شارکو به جراحی یا قطع عضو نیازی ندارد. لازم است علائم را در نظر بگیرید و در اولین فرصت درمان را آغاز کنید تا از وخامت اوضاع پیشگیری شود.

درمان پای شارکو

اگر به پای شارکو مبتلا باشید، به متخصص دیابت در تیم مراقبت از پا ارجاع داده می‌شود. هدف درمان پیشگیری از تغییر شکل پا و بروز مشکلات دیگر در آینده است. همچنین، ریسک قطع عضو نیز کاهش پیدا می‌کند.

درمان غیرجراحی

پای شارکو اغلب بدون جراحی درمان می‌شود. برای درمان، لازم است پا تا حد ممکن بی‌حرکت باقی بماند. این یعنی روی پا فشار وارد نشود. برای این کار، پا داخل یک قالب گچی قرار می‌گیرد که معمولاٌ تا زیر زانو است. همچنین ممکن است به شما توصیه شود از یک بوت محافظت‌کننده استفاده کنید. در صورت لزوم تیم مراقبت از پا از شما می‌خواهند که از عصا یا ویلچر استفاده کنید.

ممکن است فرآیند درمانی چند ماه یا بیشتر طول بکشد که این به تشخیص عارضه بستگی دارد. تیم مراقبت از پا کفش‌هایی با اندازۀ سفارشی را به شما تحویل می‌دهد. با این کار از آسیب‌دیدگی پا و بروز زخم پا جلوگیری می‌شود.

می‌دانیم که این نوع درمان به‌طور کلی مسیر زندگی شما را تغییر می‌دهد. ولی این کار بسیار اهمیت دارد و این فرصت را برای استخوان فراهم می‌کند تا بهبود پیدا کند و از وخامت اوضاع جلوگیری شود.

جراحی

نوع جراحی به تشخیص عارضه بستگی دارد. ممکن است به بیش از یک عمل جراحی نیاز باشد. تیم مراقبت از سلامت در این مورد با شما صحبت می‌کند و خطرات و مزایای جراحی را برایتان توضیح می‌دهد.

اگر فرآیند درمان را آغاز کردید، لطفاً خودتان گچ پا را در خانه باز نکنید. لازم است در تمام جلسات درمانی شرکت کنید. در صورت عدم درمان، وضعیت پای شارکو وخیم‌تر می‌شود و مشکلات بیشتری به‌وجود می‌آیند.