دیابت چیست؟ و روش های استفاده از انسولین
بیماری دیابت یابیماری وابسته به انسولین زمانی بوجود می آیدکه بدن نتواند انسولین مورد نیازخود را تولیدکند درنتیجه فرد مجبور به وارد کردن انسولین به بدن می شود.بیماری دیابت که امروزه به دلیل شیوه ی زندگی وموادغذایی مختلف شیوع بیشتری پیدا کرده است جزو بیماری های خطرناک به حساب می آید.
انسولین چیست؟
به هورمونی که توسط پانکراس ترشح می شود انسولین می گویند.وظیفه ی انسولین کنترل قتدخون دربدن است.
سه نوع بیماری دیابت یا قندخون وجود دارد که در اینجا به بررسی آنها می پردازیم.
دیابت نوع یک: در این نوع دیابت بدن فرد قادر به ترشح انسولین موردنیاز بدن نیست.
دیابت نوع دو: دراین نوع دیابت، بدن فرد نسبت به انسولین مقاوم شده است ودیگر نمی تواند قندخون راکنترل کند.
نوع سوم دیابت، این نوع از دیابت دردوران بارداری بوجود می آید ودراین نوع از دیابت بدن مادر نسبت به انسولین مقاوم شده است و نمیتواند قند خون را کنترل کند. دراکثر موارد دیابت دوران بارداری پس از زایمان بهبود می یابد.
دیابت نوع ۱
بیماری ژنتیکی است که معمولا از دوران کودکی فرد آغاز میشود. اما گاهی شروع آن در سنین بالاتر نیز دیده شده است. بهدلیل اینکه در دوقلوهای همسان، گاهی هر دو کودک به دیابت مبتلا نشدهاند، لذا میتوان نقش محرکهای محیطی را نیز در ابتلا به این بیماری در نظر گرفت. پزشکان، بیماری دیابت نوع ۱ را بیماری خود ایمنی میدانند. یعنی فرد با قرار گرفتن در معرض بعضی عوامل، بهدلیل تحریک سیستم ایمنی، سلولهای تولید کننده انسولین در لوزالمعده را از دست میدهد. که نتیجه آن بیماری دیابت نوع اول است. پیشینه خانوادگی، سن، ژنتیک و حتی موقعیت جغرافیایی زندگی، در بروز این بیماری تاثیر دارد. برای مثال در کشورهایی که از خط استوا فاصله بیشتری دارند، تعداد بیماران دیابت نوع ۱ بیشتر است.
دیابت نوع 2
چه کسانی به دیابت نوع دو مبتلا میشوند؟
دیابت نوع ۲ زمانی رخ میدهد که فرد نسبت به انسولین مقاومت نشان میدهد. یعنی لوزالمعده انسولین لازم را تولید میکند اما بدن نمیتواند از آن استفاده کند. عوامل زیادی مانند سبک زندگی، عدم تحرک، اضافه وزن و نوع تغذیه در بروز و شدت گرفتن این بیماری نقش دارند. معمولا دیابت نوع ۲ در سنین بالاتر از ۴۰ سال خود را نشان میدهد. نکته مهم در مورد این نوع از دیابت این است که افرادی که در خانواده خود فردی با دیابت نوع ۲ دارند، نسبت به دیگر افراد، بیشتر در معرض این بیماری هستند. یعنی بهگونهای میتوان گفت که ژنها و وراثت در این بیماری نقش دارند. از طرفی افرادی که چربی زیادی در قسمت کمر دارند یا دارای تخمدان پلی کیستیک هستند، در معرض ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ قرار دارند
علت دیابت
شرایط مراقبت از انسولین:
- انسولین ها را می توان پس از بازکردن حدود یک ماه در دمای اتاق نگهداری کرد، اما انسولین بازنشده را باید در یخچال نگهداری کنید
- لوازم مورد نیاز برای تزریق انسولین ، ویال انسولین، سرنگ، پدالکلی، هستند.
- برای استفاده ازانسولین مایع انسولین متوسط اثر (NPH) را با غلتاندن آرام شیشه کف دستتان یا سر و ته کردن شیشه برای حداقل ۱۰ بار مخلوط کنید. شیشه را تکان ندهید. اگر هنوز یک لایه سفیدکف شیشه ویال انسولین باقی مانده، باز هم به مخلوط کردن ادامه دهید.
- درپوش لاستیکی را با پد الکلی تمیز کنید.
- سرنگ را با دوز تجویزی انسولین پرکنید سپس هوای اضافی سرنگ را خالی کنید.
- انسولین را باید به بافت های حاوی چربی تزریق کنید. شکم، بازو، پاها، و باسن مکان های مناسب برای تزریق انسولین هستند.
- در تزریق انسولین به شکم باید حدود 5سانتی متر ازمرکز شکم فاصله داشته باشد، همچنین میتوانید بالا یا پایین کمرانسولین را تزریق کنید.
- برای تزریق انسولین به بازوباید به اندازه ی یک کف دست پایینتر از شانه و یک کف دست بالاتر از آرنج انسولین را تزریق کنید.
- برای تزریق انسولین به پاها به اندازه یک کف دست پایینتر از کشاله ران و به اندازه یک کف دست بالاتر از زانو آن راتزریق کنید. نباید انسولین را به داخل ران تزریق کنید.
- در تزریق انسولین به باسن به بخش بالایی و بیرونی یکی از طرفین باسن انسولین را تزریق کنید.
- به خاطرداشته باشید هیچگاه در جای زخمها، کبودی و کوفتگیها انسولین را تزریق نکنید.
- در دوران حاملگی مناسب ترین نقطه برای تزریق انسولین شکم است. اما اگر به هردلیلی قادربه تزریق انسولین به شکم نیستید آن را به بازوها و پاهایتان تزریق کنید.
روش صحیح تزریق انسولین به بدن:
- ابتدا محل تزریق انسولین را با پد الکلی یا آب و صابون ضدعفونی کنید.
- سرنگ را صاف و در حالت برعکس یاهمان سروته نگه دارید سپس سوزن را با زاویه ۹۰ درجه وارد محل تزریق کنید، باید کاملا اطمینان داشته باشید که سوزن در بدنتان فرو رفته است.
- پیستون سرنگ را با سرعتی ثابت تا انتها فشار دهید تا تمام انسولین موجود درسرنگ خالی شود.
- اکنون سوزن را ازمحل تزریق انسولین خارج کنید.
درمان دیابت
هدف شیوههای درمانی این است تا به طور موثر سطح گلوکز خون در محدوده نرمال خود قرار داشته باشد. تیپ اول این بیماری با انسولین و همچنین تغییراتی در رژیم غذایی و ورزش کنترل میشود. نوع دوم آن ممکن است با داروهای غیر انسولینی، انسولین، کاهش وزن، یا تغییراتی در رژیم غذایی کنترل شود.
