سوراخ قلب یا بیماری نقص دیواره بین بطنی چیست؟
یکی از شایعترین بیماریهای قلبی در نوزادان سوراخ دهلیزی قلب است. سوراخ دهلیزی قلب نیز سه حالت دارد در بیشتر موارد سوراخ دهلیزی قلب هیچ مشکل خاصی ایجاد نمی کند اما گاهی ممکن است عواقب خطرناکی را به دنبال داشته باشد.
انواع سوراخ بین دهلیزی قلب در نوزادان:
- سوراخ بین دهلیزی اولیه
- سوراخ بین دهلیزی ثانویه
- سوراخ بین دهلیزی پایه ی قلب
بیشتر نوزادانی که دچار سوراخ دهلیزی قلب هستند سوراخ بین دهلیزی درست وسط دیواره بین دهلیزی قرار دارد. به این حالت، سوراخ بین دهلیزی ثانویه میگویند که بهترین شکل بیماری سوراخ دهلیزی است. چون تعدادی از ایننوع سوراخها در صورتی که اندازه شان کوچک و تعدادشان کم باشد، ممکن است خودبه خود بسته شوند. نوع دیگری از سوراخهای قلبی، سوراخ بین دهلیزی اولیه است که محل آن به سمت نوک قلب است و معمولا خود به خود بسته نمیشوند. سوراخ بین دهلیزی به سمت پایه قلب، نوع دیگری از این سوراخها که اینها هم خود به خود بسته نمیشوند و ممکن است برای درمان نیاز به دارو و حتی جراحی داشته باشند.
تشخیص سوراخ بین دهلیزی در غربالگری
به دلیل وجود سوراخ بین دهلیزها در همه ی نوزادان تشخیص سوراخ دهلیزی قلب که ممکن است باعث بیماری نوزاد شود کمی سخت است ونیازبه دقت و تجربه ی کافی دارد.
زمانی که از جنین اکوی قلب گرفته می شود سوراخ های دهلیزی قلب قابل مشاهده هستند، اما احتمال دارد که این سوراخ های بین دهلیزی با افزایش سن جنین در انتهای بارداری و در زمان تولد بسته شوند ونیاز به دارو یا درمان خاصی نداشته باشند. بنابراین با اینکه در اکوی قلب جنین سوراخ بین دهلیزی دیده میشود، اما مشخص نیست که طبیعی است یا غیر طبیعی. به همین دلیل این اختلال معمولا در غربالگری قابل تشخیص نیست و بعد از تولد تشخیص داده میشود. البته در صورتی که سوراخ بین دهلیزی از نوع اولیه باشد میتوان آن را تشخیص داد اما سوراخ بین دهلیزی ثانویه را نمیشود تشخیص داد.
درمان سوراخ دهلیزی قلب در نوزادان
سوراخ دهلیزی قلب با استفاده از اکوی قلب قابل تشخیص است. اگر سوراخ بین دهلیزی کوچک و از نوع ثانویه باشد، معمولا نوزادان را فقط تحت نظر میگیریم چون بیشتر این سوراخها خود به خود بسته میشوند. اما اگر سوراخ بین دهلیزی از نوع اولیه و یا دارای اندازه ی بزرگ یا متوسط باشد، معمولا بسته نمیشود. سوراخ دهلیزی ثانویه از طریق آنژیوگرافی (گذاشتن فنر) و یا جراحی بسته میشوند.
همچنین بر اساس اینکه اندازه سوراخ دهلیزی قلب چقدر است و در کجای دیواره دهلیزی قلب قرار دارد، متخصصان تصمیم میگیرند که روش عمل آنژیوگرافی یا عمل جراحی قلب برای نوزاد مناسب تر است.
مدت زمان بهبودی بعد از درمان سوراخ دهلیزی قلب
در اکثر موارد زمانی که سوراخ دهلیزی قلب در نوزادان از طریق عمل جراحی یا آنژیوگرافی بسته میشود، بیشتر آنها برای همیشه بهبود پیدا میکنند و مشکل قلبی خاصی ندارند، حتی ممکن است تعداد زیادی از آنها نیز به دارو نیاز نداشته باشند اما در نوزادانی که سوراخ بین دهلیزی اندازه ی بزرگتری دارد باید دارو مصرف کنند. در نوزادانی که سوراخ بین دهلیزی اندازه ی بزرگتری دارد احتمال مریضی و سرماخوردگی درآنها بیشتر است.
عوامل ژنتیکی و عوامل ارثی می توانند درایجاد سوراخ بین دهلیزی قلب در نوزادان تأثیرگذار باشند. اما گاهی ممکن است بیماری قلبی مادرزادی و یا سوراخ بین دهلیزی برای اولینبار در یک خانواده مشاهده شود که میتواند به دلیل جهش ژنتیکی باشد.
راههای جلوگیری از ابتلا به سوراخ دهلیزی قلب
برای جلوگیری از ابتلا به سوراخ دهلیزی قلب باید تا حد امکان ازدواج فامیلی انجام نشود. در موارد ازدواج فامیلی، شیوع سوراخ بین دهلیزی بیشتر است. بیشترکودکان مبتلا به سوراخ دهلیزی از نظر تغذیه و روش زندگی مشکل ندارند اما مشکل عمده آنها سرماخوردگیهای مکرر است و امکان دارد وزن کمی نسبت به هم سالان خود داشته باشند. کودکان مبتلا به بیماری سوراخ دهلیز قلب هیچ منعی برای انجام فعالیتهای بدنی و ورزش ندارند و تغذیه ی آنها مانند نوزادان و شیرخواران دیگر هست. اما باید از خوردن غذاهای پرنمک و شور پرهیز کنند.