چه بیماری هایی باعث نازایی میشود؟
بررسی دلایل نازایی معمولا اولین اقدامی است که زوج پس از چندبار تلاش ناموفق برای بچهدار شدن، انجام میدهند. اما چه مشکلات و بیماریهایی باعث نازایی میشوند؟ آیا راهی برای درمان آنها وجود دارد؟
با توجه به اهمیت بقای نسل و بچهدار شدن افراد برای بررسی دقیق مشکل خود باید حتما از متخصص کمک بگیرند. با این حال در این مقاله به بررسی کلی نازایی و عواملی که روی باروری تاثیر میگذارند میپردازیم. برای آگاهی از این موارد تا انتهای متن با ما همراه باشید.
چه شرایطی را نازایی می گویند؟
اگر مدت کوتاهی است که برای بچهدار شدن تلاش میکنید اما به دلیل عدم نتیجهگیری ناامید شده و بهدنبال دلایل نازایی هستید، باید بگوییم که راه طولانی در پیش دارید و نباید اجازه دهید استرس بر شما غلبه کند.
درخصوص نازایی باید گفت اگر زوجی حداقل ۱۲ ماه به طور مرتب و بدون استفاده از لوازم جلوگیری، برای بچهدار شدن اقدام کنند اما نتیجهای نگیرند آنها در شرایطی قرار گرفتهاند که ناباروری نامیده میشود. در بسیاری از موارد نیز این مشکل قابل درمان است.
البته بانوانی که بالای ۳۵ سال سن دارند باید حداقل در عرض ۶ ماه باردار شوند. همچنین سقط مکرر جنین نیز باعث قرارگیری مادر در دسته بانوان نابارور خواهد شد. اما دلیل این موضوع چیست؟ قطعا برای یافتن علت دقیق باید به متخصص مراجعه کنید اما در ادامه رایجترین علتها را با یکدیگر بررسی میکنیم.
بیماری های عامل نازایی کدامند؟
دلایل نازایی در افراد مختلف متفاوت است. این علت میتواند افزایش سن یا بروز بیماریهای زنانه باشد. در ادامه به معرفی بیماریهایی میپردازیم که ابتلا به آنها شانس بارداری را تا حد زیادی کاهش میدهد.
نازایی ناشی از اختلال در تخمک گذاری
فرایند تخمکگذاری است که زمینه را برای باروری مهیا میکند. در واقع بدون تخمک، لقاح انجام نمیشود و در نتیجه بارداری نیز صورت نمیگیرد. به همین دلیل این مشکل را رایجترین و مهمترین دلیل نازایی میدانند.
تقریبا از هر ۴ زوجی که بهدنبال بچهدار شدن هستند یکی از آنها با مشکل در تخمکگذاری مواجه است. در این اختلال تخمکگذاری وجود ندارد یا خیلی کم است و به همین دلیل شرایط مناسب برای باروری وجود ندارد.
از بیماریهایی که باعث اختلال در تخمکگذاری میشوند و از دلایل نازایی به شمار میآیند باید به سندرم تخمدان پلیکیستیک، نارسایی تخمدان، اختلالات هورمونی مانند پرکاری تیروئید، کمکاری تیروئید و اختلال عملکرد هیپوتالاموس اشاره کرد.
نازایی در اثر نارسایی زودرس تخمدان
نارسایی زودرس تخمکگذاری اولیه در شرایطی رخ میدهد که تخمدان نمیتواند به اندازه کافی هورمون استروژن ترشح کند. این عارضه پیش از ۴۰ سالگی تخمکگذاری را با مشکل مواجه میکند و بهعنوان یکی از مهمترین دلایل نازایی شناخته میشود.
نازایی در اثر سندرم تخمدان پلی کیستیک
تنبلی تخمدان ازجمله عارضههایی است که بهصورت مستقیم روی میزان تخمکگذاری تاثیر میگذارد. این بیماری بسیار شایع است و بسیاری از خانمها بهدلیل ابتلا به آن با مشکل ناباروری نیز مواجه میشوند.
از علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک باید به رشد بسیار زیاد موهای زائد در بدن یا صورت، قاعدگی نامنظم، آکنه، مقاومت به انسولین یا چاقی اشاره کرد. البته هر فرد میتواند علائم متفاوتی از این بیماری را تجربه کند.
نازایی ناشی از اختلالات هورمونی
هورمونها تاثیرات مختلفی بر عملکرد بدن دارند و نوسان در سطح آنها میتواند مشکلاتی مانند قاعدگی نامنظم، تخمکگذاری ضعیف و در نهایت بروز اختلال در باروری ایجاد کند. به همین دلیل یکی از اصلیترین دلایل نازایی را باید اختلالات هورمونی زیر دانست:
-
اختلال در عملکرد تیروئید
-
اختلال در عملکرد هیپوفیز
-
افزایش سطح هورمون پرولاکتین
-
اختلال در عملکرد هیپوتالاموس
نازایی در اثر اختلال در لولههای فالوپ
لولههای رحمی که بین تخمدان و رحم قرار دارند ممکن است به دلایل مختلف با اختلال مواجه شوند. از دلایل این اتفاق نیز میتوان به عفونتهای مقاربتی یا حتی جراحی اشاره کرد.
لولههای فالوپ مسیر رسیدن اسپرم به تخمک هستند پس وجود ناهنجاری در آنها باعث ایجاد اختلال در مسیر حرکت اسپرم خواهد شد. همچنین اگر لقاح انجام شد این اختلال باعث عدم رسیدن تخمک بارورشده به رحم میشود.
نازایی در اثر ابتلا به اندومتریوز
اندومتریوز نوعی بیماری است که در آن بافتی کاملا شبیه ساختار داخلی رحم در خارج از آن ایجاد میشود. این عارضه در سنین باروری رخ میدهد و بهصورت مستقیم روی آن تاثیر میگذارد. در واقع یکی از مهمترین دلایل نازایی اندومتریوز است. همچنین این بیماری زمینه سقط جنین را نیز فراهم میکند.
نازایی در اثر ناهنجاری های رحمی
ضایعات رحمی و ناهنجاریهای این اندام زنانه نیز بهصورت مستقیم روی میزان باروری خانمها تاثیر میگذارد. برخی از این ناهنجاریها که باعث نازایی میشوند عبارتاند از:
-
رحم دوگانه
-
رحم تکشاخ یا ۲ شاخ
-
رحم کمانی
-
پولیپهای رحمی
-
رحم دارای سپتوم
-
فیبرومها
آیا نازایی بدون دلیل نیز وجود دارد؟
در کنار تاثیر این عارضهها باید گفت گاهی ممکن است زوج هر ۲ سالم باشند و نهتنها هیچ علائم بیماری از خود بروز ندهند، بلکه آزمایشهای انجامشده نیز شرایط طبیعی بدن آنها را نشان دهد اما باروری انجام نشود.
در این شرایط معمولا زوج نگرانی بیشتری را تجربه میکنند چرا که مسیر درمان آنها کاملا نامشخص است. در این خصوص باید گفت متخصصان در این شرایط نیز میتوانند راهکارهای درمانی مناسبی ارائه دهند پس افراد باید استرس را از خود دور کنند تا بهترین نتیجه را از روشهای ارائهشده ببینند.
درمان ناباروری چگونه انجام می شود؟
با توجه به دلایل نازایی باید گفت مسیر درمانی که متخصص برای هر فرد در نظر میگیرد کاملا متفاوت است. اگر این مشکل ناشی از اختلال در تخمکگذاری باشد ابتدا باید آن را از ریشه درمان کرد.
بهطور کلی متخصص باید با استفاده از تستهای مختلف و توجه به علائم فرد، تشخیص دهد که کدام بیماری از وقوع لقاح جلوگیری میکند. اگر از متخصصی حاذق کمک بگیرید پساز تشخیص بلافاصله درمان را شروع خواهد کرد و میتوانید در مدت کوتاه لذت شیرین مادر شدن را تجربه کنید.
جمعبندی
بررسی دلایل نازایی برای همه خانمهایی که در تلاش برای بچهدار شدن هستند ضروری است. البته این اطلاعات به شما کمک میکند بیشتر به علائم خود دقت کنید و تشخیص نهایی علت نازایی حتما باید توسط متخصص انجام شود.
از مهمترین عارضههایی که نازایی را بهدنبال دارند باید به سندرم تخمدان پلی کیستیک، اندومتریوز، ناهنجاریهای رحمی، اختلالات هورمونی، نارسایی زودرس تخمدان، اختلال در لولههای فالوپ و اختلال در تخمکگذاری اشاره کرد.