علل و راه های درمان اسهال در دوران بارداری

 اسهال و یبوست در بارداری بسیار رایج است و تقریباً در یک سوم کل زنان باردار رخ می‌دهد. اسهال در طول سه روز یا بیشتر از مدفوع شل دارد که ممکن است با گرفتگی معده همراه باشد یا نباشد. اسهال در بارداری بیشتر ناشی از باکتری یا ویروس است. مدفوع شل که بیش از دو روز ادامه داشته باشد به مراقبت‌های پزشکی نیاز دارد و ممکن است منجر به کم آبی بدن شود. اسهال همراه با علائم دیگری مانند تب  استفراغ، خونریزی مقعدی، نشت مایعات یا ترشح خون واژن ممکن است به فوریت پزشکی نیاز داشته باشد.

علائم اسهال در بارداری

• مدفوع شل و آبکی
• درد معده
• گرفتگی عضلات شکم
• ضعف و خستگی
• احساس نفخ و دل پیچه
• حالت تهوع و استفراغ
• کاهش حجم ادرار
• افزایش غلظت ادرار

عوامل مرتبط با اسهال در دوران بارداری چه هستند؟

یک زن باردار در دوران بارداری ممکن است دچار مشکلات گوارشی مانند یبوست و اسهال شود. علت آن می‌تواند تغییر هورمون‌ها، تغییر در رژیم غذایی و استرسی باشد که فرد باردار در طول دوران بارداری متحمل می‌شود. در بیشتر مواقع مشکلات گوارشی به صورت اسهال نمود پیدا می‌کنند که اگر فرد مواطب نباشد؛ می‌تواند باعث ایجاد یک سری مشکلات شود. در ادامه شایع‌ترین دلایل اسهال در دوران بارداری را شرح داده‌ایم.

تغییر رژیم غذایی فرد در دوران بارداری

بسیاری از زنان وقتی متوجه می‌شوند که باردار هستند شروع به مصرف زیاد و درهم غذاها می‌کنند. تغییر ناگهانی مصرف غذا می‌تواند سبب ناراحتی معده شما شود و هم به طور بالقوه می‌تواند باعث اسهال شود.

حساسیت‌های غذایی جدید

حساسیت‌های غذایی ممکن است یکی از تغییراتی باشد که در دوران بارداری تجربه می‌کنید. ممکن است غذاهایی که قبل از بارداری هرگز مشکلی برای شما ایجاد نمی‌کرد سبب نفخ، تولید گاز، ناراحتی معده و اسهال شوند.

مصرف ویتامین‌ها پیش از تولد نوزاد

مصرف ویتامین‌ها در دوران بارداری برای سلامت شما و همچنین رشد و سلامت نوزاد مفید است. با این حال ویتامین‌ها ممکن است سبب ناراحتی معده و اسهال شوند.

تغییرات هورمونی

هورمون‌ها ممکن است فعالیت سیستم گوارش شما را کم کنند و در نتیجه سبب یبوست شوند. هورمون‌ها همچنین می‌توانند سبب افزایش فعالیت سیستم گوارش شده و باعث اسهال شوند.

اسهال در سه ماهه سوم بارداری شایع‌تر است. همانطور که به موعد زایمان خود نزدیک می‌شوید، احتمال اینکه دچار اسهال شوید بیشتر است. این موضوع ممکن است نشان‌دهنده این باشد که بدن شما کم کم خود را برای زایمان آماده می‌کند.

البته وجود اسهال لزوما دلیلی بر نزدیکی زایمان و نداشتن اسهال دلیلی بر نبودن موعد زایمان نیست.

هر فرد در دوران بارداری خود تجربه متفاوتی خواهد داشت. بعضی از زنان حتی در سه ماهه سوم بارداری خود اسهال مکرر را تجربه نمی‌کنند؛ اگرچه در دیگران این موضوع مشاهده می‌شود.

روش های پیشگیری از اسهال در بارداری

اسهال دوران بارداری قابل پیشگیری است و با رعایت برخی نکات و توصیه های ساده می توان تا حد زیادی از بروز آن در این دوران جلوگیری نمود.

• از مصرف غذاهای چرب و سنگین و پر ادویه پرهیز کنید زیرا به تشدید اسهال منجر می شود.
• در صورتی که بدن شما تحمل لاکتوز را ندارد مصرف شیر را متوقف کنید و سایر لبنیات را جایگزین آن نمایید.
• نوشیدنی های کافئین دار را کنار بگذارید.
• از مصرف غذاهای مانده پرهیز کنید و حدالامکان غذاهای تازه میل نمایید.
• مصرف مواد غذایی خام را کاهش دهید و از غذاهای کاملا پخته میل کنید.
• دور نوشیدنی های گازدار را خط بکشید.

درمان اسهال در بارداری

عموما با گذشت زمان و کمی صبر اسهال خود به خود بهبود پیدا می‌کند اما در صورت ادامه پیدا کردن شما می‌دانید که در دوران بارداری بسیاری از روش‌های درمانی که در حالت عادی صورت می‌گرفته استفاده نمی‌شوند و محدودیتی در انجام‌شان وجود دارد. همچنین شما نمی‌توانید از هر دارویی که قبلا استفاده می‌کردید استفاده کنید. پس بهترین راه درمان اسهال در بارداری استفاده از درمان‌های خانگی است و در صورتی که آن‌ها هم پاسخ لازم را ندادند باید با مشورت پزشک دارودرمانی را آغاز کنید.

درمان خانگی

اگر اسهال در اثر تغییر رژیم غذایی یا برنامه ورزشی دوران بارداری ایجاد شده باشد پس از چند روز به طور خود به خود به حالت اولیه بازمی‌گردد که بهتر است در این مدت با استفاده از درمان خانگی همه‌چیز را کنترل کنید اما اگر اسهال شما شدید شده باشد و مشکلاتی را پدید بیاورد این روش‌ها تاثیر چندانی ندارند.

هر یک تا دو ساعت یک لیوان آب بنوشید تا زمانی که علائم برطرف شود، از کراکرهای شور برای عصرانه استفاده کنید، مصرف چای زنجبیل، نوشیدن ترکیب یک لیوان آب با سه قاشق عسل، مصرف ترکیب آب لیمو و پودر زنجبیل و فلفل سیاه خردشده دوبار در روز، مصرف آب همراه با کمی عصاره نعناع 2 تا 3 بار در روز، مصرف کته‌برنج و پوره هویج و پوره سیب‌زمینی از جمله موادی است که توصیه می‌شود.

داروها

زنان باردار بدون مشورت با پزشک مجاز به مصرف دارو به صورت خودسرانه نیستند به دلیلی این که نه تنها ممکن است اسهال را بدتر کند بلکه می‌تواند مشکلات دیگری را هم به وجود بیاورد. داروهایی که توسط پزشک برای اسهال تجویز می‌شود شامل موارد زیر هستند.

– ایمودیوم (بعد از هفته دوازدهم بارداری مجاز به مصرف یکی در 24 ساعت)

– پلی کاربوفیل

– کائوپکتات

درهنگام اسهال بارداری، چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اسهال یکی از مواردی است که در دوران بارداری به صورت شایع رخ می دهد. اما در صورتی که هر یک از علائم زیر را داشتید، حتماً با پزشک خود مشوت کمید:

• علی رغم انجام روش های درمانی خانگی، اسهال به مدت بیشتر از 2 روز باقی ماند.
• بیشتر از 3 بار در روز دفع مدفوع بسیار شل داشتید.
• در مدفوع خود خون و یا مخاط مشاهده کردید.
• دچار معده دردهای شدید شدید.
• مقدار ادرار شما کاهش پیدا کرد.
• دچار تب شدید.
• استفراغ های شدید داشتید.
• احساس سرگیجه می کردید.
• دچار خشکی دهان شدید.
• ادرار شما به رنگ تیره درآمد.

  بیشتر این موارد که ذکر شد مربوط به کم آبی بدن است، بنابراین آرامش خود را حفظ کرده و مقدار کافی آب بنوشید، سپس در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.