درمان تنبلی تخمدان چقدر طول می کشد؟

تنبلی تخمدان یا PCOS چیست؟

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) که در میان عموم مردم با نام تنبلی تخمدان شناخته می‌شود، بیماری نسبتاً شایعی در زنان بالغ و حتی دختران مجرد است که بر اثر اختلال رشد فولیکول‌ها و ایراد در آزادسازی تخمک رخ می‌دهد. اگرچه در یک چرخه طبیعی قاعدگی هر ماه چند فولیکول رشد کرده و یکی از آن‌ها پس از بلوغ کامل تخمک خود را آزاد می‌کند؛ اما مبتلایان به PCO هرماه با تعدادی فولیکول نیمه‌رشدیافته مواجه می‌شوند که به دلیل عدم تخمک‌گذاری، کم‌کم سخت و فشرده‌شده و به کیست تخمدان تبدیل می‌گردند. در پی آن با عدم تعادل هورمونی، قدرت باروری نیز کاهش می‌یابد.

انواع تنبلی تخمدان و علائم آن

پیش از اقدام به درمان انواع تنبلی تخمدان باید با علائم این بیماری آشنا شد. از نظر شدت پیشروی بیماری و عوارض آن می‌توان PCOS را در انواع خفیف تا شدید دسته‌بندی کرد و طبق همین دسته‌بندی، مدت‌زمان لازم برای درمان نیز متفاوت خواهد بود. هر یک از مبتلایان ممکن است یک یا چند مورد از نشانه‌های زیر را مشاهده کنند:

• قاعدگی نامنظم و تأخیری

• سطوح بالای هورمون مردانه آندروژن در آزمایش‌ها

• ریزش موی سر با الگوی مردانه

• اضافه وزن و چاقی

• مشکلات پوستی نظیر آکنه و جوش

• افزایش رشد موهای ضخیم و زائد در صورت و بدن

• مشاهده فولیکول‌های متعدد بر تخمدان در تصاویر سونوگرافی

علت تنبلی تخمدان و نحوه تشخیص بیماری

هنوز به‌طور دقیق مشخص نشده که علت تنبلی تخمدان چیست و همین عامل نیز موجب سخت‌تر شدن تشخیص بیماری می‌شود. اما بررسی‌ها نشان داده که عوامل ژنتیکی و ارثی، دلیل اصلی مشکلات تخمدان و نامتعادل شدن هورمون‌ها است و گاهی سبک زندگی غلط و بیماری‌های التهابی هم موجب تشدید آن می‌شود. بهترین راه شناسایی PCOS انجام سونوگرافی برای مشاهده کیست‌های تخمدان به همراه آزمایش خون جهت تعیین سطح هورمون‌های بدن است. لذا بانوان باید با مشاهده علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، جهت تشخیص قطعی آن به پزشک متخصص مراجعه کنند.

درمان تنبلی تخمدان چقدر طول می کشد؟

در پاسخ به این سؤال که درمان تنبلی تخمدان چقدر طول می‌کشد باید دانست که عوامل مختلفی روی مدت‌زمان لازم برای بهبودی PCOS اثرگذار است. به عنوان مثال، افزایش سن مادر به‌ویژه پس از ۳۵ سالگی و نیز سن بالای پدر (بیش از ۵۰ سال) امکان بارداری با سندرم تخمدان پلی‌کیستیک را کاهش می‌دهد. ابتلا به بیماری‌های فیبروم رحمی، زگیل تناسلی، اختلالات اسپرم در همسر و… بر طول درمان مؤثر است. شدت یافتن علائم و عوارض، دوره درمانی را طولانی‌تر می‌کند و فرق تنبلی تخمدان خفیف و شدید در آن است که در صورت علائم خفیف، شانس بارداری بالا می‌رود. شرایط محیطی و سبک زندگی غلط نظیر قرارگیری در معرض سموم یا مصرف الکل و مواد مخدر هم عامل دیگری در طول کشیدن دوره درمان می‌باشد.

سریع‌ترین درمان تنبلی تخمدان

در پیش گرفتن سریع‌ترین درمان تنبلی تخمدان برای بارداری، نیازمند تشخیص دقیق علائم و عوارض هر فرد است تا روش درمانی مناسبی برای همان فرد اتخاذ شود. اگرچه درمان قطعی و کاملی برای سندرم تخمدان پلی‌کیستیک وجود ندارد، اما به کمک راهکارهایی می‌توان عوارض آن را به حداقل رساند و بارداری موفقی را پشت سر گذاشت. برخی از این روش‌ها شامل درمان با قرص و دارو، تزریق هورمونی، انتخاب سبک زندگی سالم، تکنیک‌های کمک‌باروری همچون IVF و IUI، عمل جراحی لاپاراسکوپی و… است.

درمان تنبلی تخمدان با دارو

تجویز بهترین قرص و دارو برای درمان تنبلی تخمدان در زنان، بر اساس نوع و شدت علائم آن‌ها انجام می‌شود. با مصرف داروهای دیابت می‌توان مقاومت به انسولین و ترشح هورمون آندروژن را کاهش داد و سیکل پریود را تنظیم کرد. داروهای تحریک تخمک‌گذاری نیز برای زنانی که قصد بارداری دارند به کار می‌رود؛ هرچند ریسک حاملگی دوقلو یا چندقلو را افزایش می‌دهد.

درمان تنبلی تخمدان در خانه

با تغییر سبک زندگی، امکان درمان تنبلی تخمدان در خانه و کاهش علائم و عوارض آن وجود دارد. برای درمان PCO با ورزش می‌توان هفته‌ای ۱۵۰ دقیقه نرمش منظم داشت. رژیم غذایی سالم و ارگانیک به کاهش وزن و حفظ BMI در سطح استاندارد کمک می‌کند. پیشگیری از دیابت و کلسترول با کاهش مصرف قند و چربی و نیز مدیریت استرس و اضطراب برای جلوگیری از سندرم تخمدان پلی‌کیستیک ضروری است.

بارداری با IVF و IUI در تنبلی تخمدان

استفاده از روش‌های کمک‌باروری نظیر IVF و IUI شانس بارداری در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان را بالا می‌برد. تکنیک آی یو آی یا تلقیح داخل رحمی در صورت وجود اسپرم قوی و باکیفیت در همسر به کار می‌رود. اما در صورت ضعیف بودن اسپرم‌های مرد نیز می‌توان از لقاح آزمایشگاهی یا آی وی اف برای حاملگی کمک گرفت.

درمان تنبلی تخمدان با لاپاراسکوپی

گاهی امکان درمان تنبلی تخمدان با دارو وجود ندارد و باید از عمل جراحی لاپاراسکوپی کمک گرفت. طی این تکنیک، بخش‌هایی از تخمدان که همچنان به تولید هورمون مردانه آندروژن می‌پردازد، حذف و خارج شده و تخمدان تا حد زیادی پاکسازی می‌شود. بدین ترتیب، علائم و عوارض تخمدان پلی‌کیستیک کاهش یافته و شانس باروری در مادر بالا می‌رود.

بهترین قرص برای درمان تنبلی تخمدان چیست؟

با توجه به تفاوت در شدت علائم، بهترین قرص برای درمان تنبلی تخمدان هر یک از بیماران، متفاوت است. از رایج‌ترین قرص‌ها و داروهای تخمدان پلی‌کیستیک می‌توان موارد زیر را نام برد:

• قرص ضدبارداری ترکیبی (استروژن و پروژسترون) برای کاهش آندروژن و تنظیم عادت ماهانه

• پروژسترون درمانی به‌صورت دوره‌ای یا استفاده از دستگاه داخل رحمی پروژستین

• داروی خوراکی کلومیفن برای تقویت تخمک‌گذاری و افزایش شانس بارداری

• داروی لتروزول یا فمارا برای تحریک تخمک‌گذاری و کمک به بارداری

• داروی ضد دیابت متفورمین جهت کاهش وزن و افزایش تخمک‌گذاری

• تزریق گنادوتروپین‌ها برای تحریک تخمدان در سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

• داروهای اسپیرونولاکتون و افلورنیتین برای کاهش علائم مردانه همچون موهای زائد

برای تنبلی تخمدان چه بخوریم؟

به علت نقش مؤثر رژیم غذایی در پیشروی PCOS، خوردن بعضی غذاها در درمان تنبلی تخمدان مفیدتر است. ازجمله نکات تغذیه‌ای طب سنتی برای بهبود سندرم تخمدان پلی‌کیستیک باید به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش مصرف کربوهیدرات

• تأمین آنتی‌اکسیدان از میوه‌ها و سبزیجات تیره

• مصرف چربی‌های سالم و امگا ۳ مانند آووکادو، آجیل، دانه‌ها و ماهی‌های روغنی

• استفاده از پروتئین حیوانی و گوشت و مرغ محلی

• تأمین فیبر از طریق گل کلم، کاهو، کلم بروکلی، کدو تنبل و فلفل سبز و قرمز

• مصرف خوراکی‌های ضدالتهاب به‌ویژه زردچوبه، گوجه فرنگی، دارچین و روغن زیتون

عوارض PCOS چیست؟

علاوه بر بروز نازایی و اختلالات باروری، سایر عوارض PCOS را نیز باید جدی گرفت. تنبلی تخمدان که ممکن است از نوجوانی آغاز شود و تا یائسگی ادامه یابد، در صورت عدم درمان مشکلات زیر را در دختران مجرد و زنان متأهل ایجاد می‌کند:

• بی‌نظمی مداوم قاعدگی

• خونریزی غیرطبیعی از رحم

• التهاب کبدی شدید

• افسردگی

• افزایش فشار خون

• ابتلا به دیابت و قند خون بالا

• چربی خون بالا

• بیماری‌های قلبی و عروقی

• خطر سرطان آندومتر و سرطان پستان

• فشار خون بارداری (پره اکلامپسی)

• سقط جنین در بارداری

• زایمان زودرس

• بروز دیابت بارداری