پاچنبری نوزاد چیست؟

پاچنبری از بدو تولد با بد شکلی پا نمود پیدا میکند و در دنیا از هر هزار تولد ۱ تا ۲ نوزاد به این اختلال مادرزادی دچار میشوند. این بیماری مادرزادی در نوزادان پسر بیشتر از نوزدان دختر شایع است. اما پاچنبری چرا اتفاق میافتد و چگونه میتوان آن را درمان کرد؟
پاچنبری چیست؟
پاچنبری بیماری مادرزادی است که در آن قسمت جلوی پا به سمت داخل و پايين چرخيده و پاشنه نيز به سمت داخل میچرخد. در این بیماری تاندونهایی که عضلات پا را به استخوانهای مچ پا متصل میکنند کوتاه و سفت میشوند، همین باعث میشود مچ پا به داخل بچرخد. این بیماری هر دو پا را درگیر می کند. پاچنبری در همان هنگام تولد قابل تشخیص است، البته بسیاری از موارد آن در سونوگرافیهای دوران بارداری تشخیص داده میشوند.
علائم پاچنبری یا کلاب فوت
در پاچنبری، تاندون ها در داخل پا کوتاه می شوند، استخوان ها شکل غیر معمولی دارند و تاندون آچیلس تنگ می شود.در صورت عدم درمان، ممکن است به نظر برسد که فرد روی مچ پا یا دو طرف کف پایش ایستاده است.
در یک نوزاد متولد شده با پاچنبری :
- بالای کف پا به سمت پایین و در داخل حرکت می کنند.
- قوس بیشتر مشخص است و پاشنه به داخل وارد می شود.
- در موارد شدید، پا ممکن است برعکس به نظر برسد.
- عضلات پا در صورتی که فقط یک پا را تحت تاثیر قرار دهند، اندکی توسعه پیدا می کنند، مخصوصا در پاشنه .
- یک فرد مبتلا به پاچنبری معمولا در هنگام پیاده روی احساس ناراحتی یا درد می کند.
- یک متخصص مراقبت از سلامتی معمولا زمانی که نوزاد متولد می شود، پاچنبری را تشخیص میدهد.
- گاهی اوقات می توان آن را قبل از تولد شناسایی کرد.
- اکثر کودکان فقط پاچنبری دارند و هیچ مشکل دیگری ندارند، اما گاهی اوقات با مشکلات دیگری مانند اسپینا اتفاق می افتد.
پاچنبری باعث چه تغییراتی در پا نوزاد میشود؟
انواع پاچنبري
پاچنبري يكي از شايعترين و قديميترين بيماريهايي است كه بشر آن را شناخته است
اغلب عارضه پاچنبری (کلاب فوت) به دو دسته اصلی تقسیم میشود:
· پاچنبری منفرد (ناشناخته): شایعترین نوع این بدشکلی است و در کودکانی بروز میکند که مشکل پزشکی دیگری ندارند.
· پاچنبری غیرمنفرد: به همراه انواع مختلفی از بیماریها یا اختلالات عصبی-عضلانی، مانند آرتروگریپوز و اسپینا بیفیدا ( مهره شکاف دار) رخ میدهد. معمولاً اگر پاچنبری با یک عارضه عصبی-عضلانی مرتبط باشد نسبت به درمان مقاومتر بوده و نیازمند دوره طولانیتری از درمانهای غیرجراحی، یا حتی انجام چند مورد جراحی، خواهد بود.
عارضه پاچنبری، با هر شدتی یا از هر نوعی که باشد، بدون درمان بهبود نمییابد. اگر عارضه پاچنبری کودکی درمان نشده باشد به جای راه رفتن روی کف پا بر روی کناره مچ پاها راه خواهد رفت، کالهای (زوائد استخوانی) دردناکی در مچ پاهای او به وجود خواهد آمد، قادر به پوشیدن کفش نخواهد بود و به صورت مادامالعمر دچار درد مچ پا شده و در اغلب موارد دامنه فعالیتهایش به شدت محدود میشود.
پزشک معالج میبایست به والدین آن دسته از نوزادان مبتلا به پاچنبری که مشکل پزشکی قابل توجه دیگری ندارد اطمینان دهد که با انجام اقدامات درمانی مناسب پاهای فرزندشان درمان خواهد شد، به طوری که بتواند زندگی پویا و نرمالی داشته باشد.
درمان پاچنبری
هدف از درمان کلاب فوت به دست آوردن عملکرد مناسب پا برای راه رفتن و بدون تغییر شکل است.
در اغلب موارد با گچ گیری پای نوزاد طی 6 تا 8 هفته می توان این عارضه را درمان کرد.
در گذشته بیشتر موارد درمان پاچنبری با عمل جراحی انجام می گرفت اما در حال حاضر این عارضه با روش های غیر جراحی در بسیاری موارد قابل درمان است.
در واقع هرچه درمان سریع تر آغاز شود (در هفته های ابتدایی تولد) به دلیل انعطاف پذیری بیشتر بافت ها از جمله تاندون ها ، رباط ها و کپسول مفصلی احتمال موفقیت درمان بیشتر خواهد بود.
مانیپولاسیون و انجام کشش توسط فیزیوتراپیست بر روی کف پا می تواند به جابجایی تدریجی عناطر کف پا و قرار گیری آن ها در موقعیت صحیح کمک کند.
در موارد کمی که عارضه شدید بوده و کف پای نوزاد انعطاف لازم را ندارد عمل جراحی برای اصلاح دفورمیتی انجام می گیرد.
پس از دوران گچ گیری و برای جلوگیری از عود مجدد و برگشتن پا به وضعیت قبلی استفاده از بریس مخصوص پای نوزاد مبتلا به پاچنبری به مدت چند ماه و حتی چند سال ضروری است.
بریس ها انواع مختلفی دارند که بسته به شدت عارضه و مشخصات کف پای نوزاد طراحی می شوند.
بریس ها برای کاهش نیروهای وارده به اندام و برای تصحیح شکل اندام مورد استفاده قرار می گیرند.
برخی کودکان مبتلا به پاچنبری پس از طی این دوران دچار مشکلاتی در حرکت و راه رفتن بطور طبیعی هستند که با تمرینات فیزیوتراپی در منزل می توان وضعیت حرکتی این کودکان را به حالت طبیعی بازگرداند.
جراحی این عارضه اغلب برای آزادسازی تاندون آشیل است که به بهبود بدشکلی و درمان بیماری کمک می کند.