بیماری هیستری چیست؟
هیستریا مفهومی است که برای توصیف حالات شدید احساسی استفاده می شود اما یک تشخیص رایج پزشکی است. هیستریا در مفاهیم لایمان، اغلب برای شرح رفتار احساسی فرد استفاده می شود و یک نوع از دست دادن کنترل به نظر می رسد.
وقتی فردی در وضیعت خاص به طرز نامناسب احساساتی رفتار کند، بعنوان فرد هیستری شناخته می شود. در دوره ویکتوریا این اصطلاح به کسانی که دارای یک سری علائم که در زنان شایع تر بود نسبت داده می شد.
امروزه کسانی که دارای علائم هیجانی هستند ممکن است به عنوان افرادی با اختلال تجزیه هویت یا اختلال علائم جسمی یا هویت پریشی نیز شناخته شوند. هیستری همچنین می تواند برای توصیف وضعیتی که در آن فرد، حالت فیزیکی ای را بر مبنای اختلالات و مشکلات روانی تجربه می کند هم استفاده شود.
هیستری در گذر تاریخ
هیستری (Hysteria) کلمهایست که اصولا در مورد زنان و از دوران یونان باستان به کار میرود. هیستری در واقع به رحم سرگردان گفته میشده و عقیده بر این بوده که هیستری ناشی از حرکات خاص رحم زنان است. در واقع از دیرباز حرکات غیر طبیعی رحم را موجب به وجود آمدن مجموعهای از نشانههای خاص جسمانی و روان میدانستهاند.
هیستری در بین مردم به منظور عصبی بودن به خاطر فشار روانی کاربرد دارد. در واقع از منظر معنایی و تاریخچه هیستری کاربردی نا به جاست. مثلا گفتن کلمه خنده هیستریک به معنی این میباشد که فرد به خاطر فشار روانی در موقعیتی که نامناسب است، میخندد. ولیکن منظور از عصبی در اختلال هیستری ارتباط بیماری با سیستم عصبی مرکزی یا محیطی بدن میباشد.
علت ابتلا به بیماری هیستری چیست؟
آمار حاکی از آن است که بیماری هیستریک اغلب خانمها را بیشتر از آقایان درگیر میکند. از سنین نوجوانی به بعد زمینه پیدایش این بیماری ایجاد خواهد شد و در سنین جوانی به اوج خود خواهد رسید.
البته علت اصلی ابتلا به این بیماری، مانند بسیاری از بیماریهای ذهنی دیگر، هنوز مشخص نشده است اما دلایلی وجود دارد که زمینه ساز بروز و پیدایش بیماری هیستریک میشود. در این بین افرادی که دردهای روحی متعدد را تحمل کردهاند، احتمال بروز این بیماری در آنها بیشتر است.
انواع هیستری
هیستری دو نوع دارد:
1. هیستری تبدیلی
2. هیستری تجزیه ای
هیستری تبدیلی
در ارتباط با هیستری تبدیلی، پنج عامل را باید در نظر گرفت:
1. کارکرد جسمانی از بین می رود یا تغییر می یابد.
2. نشانه را نمیتوان با شرایط جسمانی یا عصبشناختی معلوم، تبیین کرد.
3. شواهد قاطعی وجود دارد که عوامل روانشناختی با نشانه های اختلال در ارتباط هستند و قبل از علایم اتفاق افتاده اند.
4. بیمار اغلب اما نه همیشه، نسبت به صدمه جسمانی بیتفاوت است. بهویژه آنکه، بیمار احساس اضطراب نمیکند.
5. نشانهها تحت کنترل ارادی نیستند.
هیستری تجزیه ای
علایم اصلی هیستری تجزیه ای عبارتند از:
1. فراموشی
2. گریز
3. راه رفتن در خواب
4. تعدد شخصیت
این نوع اختلالات معمولا شامل اختلال در ساختار شخصیت و حافظه است؛ این نوع نابهنجاریها بسیار نادرتر از سایر بیماریهای نوروز هستند، اما به علت چشمگیر بودن علایم آنها، مورد توجه مردم و بهویژه رسانههای گروهی قرار میگیرند.
علایم هیستری
حدود يك سوم مردم جهان در طول عمر خود دچار برخي از علائم اين اختلال مي شوند اما لزوما بيمار هيستريك نيستند.علائم اين بيماري بي حسي ، مورمور شدن در اندام ها ، كري، كوري و حرف نزدن و فلج عمومي بدن ديده مي شود. علائم حركتي آن شامل حركات غير طبيعي ، اختلال در راه رفتن، ضعف عمومي، فلج ، لرزش ، تيك و حركات پرتابي استهيجان زدگي ، توجه طلبي ، رفتار اغواگرانه ، هيجان در مبالغه كردن ، نمايشي بودن ، خودنمايي و روابط و هيجانات سطحي ، همه از خصوصيات افراد هيستريك است
چگونه میتوان بیماری اختلال تبدیلی را تشخیص داد؟
هیچ گونه تست و آزمایش مشخصی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد، چرا که علت این بیماری نیز تا حدود زیادی برای پزشکان ناشناخته است. تنها راه تشخیص این بیماری حذف عوامل دیگر است. بدین صورت که پزشک پس از انجام آزمایشهای لازم برای تشخیص بیماریهای دیگر و رد آنها، ممکن است از شما سوال کند که آیا اخیرا تجربهی احساسی و یا اضطرابی سختی را داشتهاید؟
برای اینکه پزشک بتواند با اطمینان تشخیص دهد که شما دچار بیماری اختلال تبدیلی شدهاید بایستی استانداردهای لازم تایید شده توسط انجمن روانشناسان را داشته باشید:
آنها بر حرکت و یا حواس شما اثر میگذارند به شکلی که قادر نیستید آنها را کنترل کنید.
آنها میتواند به یک رویداد استرسزا مرتبط باشند، اما لزومی هم ندارد که ارتباط داشته باشد.
شما وانمود نمیکنید و دربارهی آنها دروغ نمیگویید.
آنها را نمیتوان با هیچ شرایط دیگر درمانی و رفتاری توجیه کرد.
آنها ممکن است موجب استرس شما در محیط کار و فضاهای اجتماعی شوند.
آنها به علت مشکل روانی دیگری به وجود نیامدهاند
درمان بیماری هیستری
هیپنوتیزم
هیپنوتیزم از اولین درمان هایی است که برای این بیماری استفاده می شود ولی بعد ها این درمان تغییراتی کرد.
بیماری هیستری به صورت ناخودآگاه ارتباط بسیار زیادی با استرس و اضطراب دارد و بر اثر تنش های روانی شدت می یابد. بسیاری افراد مبتلا در کنترل و کاهش استرس خود درمانده می مانند به همین دلیل باید بیماری خود را به صورت حرفه ای درمان کنند.
روانکاوی
در درمان روانکاوی، روانکاو به بررسی گذشته فرد می پردازد و با روان درمانی علائم و نشانه ها از بین می رود. بهترین تکنیک روان درمانی برای این قبیل افراد استفاده از فن روان تحلیلی است که از آن طریق در موقعیت ها و زوایای مختلف از بیمار و رفتارهای او فیلم گرفته میشود سپس بیمار به همراه روانشناس خود به تماشای فیلم مینشیند و روانشناس به آنالیز رفتارها و علایم هشداردهنده ی بیمار میپردازد.
دارو درمانی
اختلال شخصیت هیستریک نیز مانند سایر اختلالات روانی قبل از هر نوع تجویز دارویی باید از طریق روان درمانی بررسی و درمان شود. اگر درمان روان شناختی جواب گوی مشکل فرد نباشد و اختلال فرد با سایر اختلالات روانی هم چون اضطراب ،شیدایی،افسردگی و…همراه باشد در این حالت پزشک قرص های ضداضطراب و افسردگی برای مهار رفتارهای تنشی فرد تجویز می کند.