علل تغییر ضخامت آندومتر و راه های تشخیص آن

به پوشش لایه رحم اندومتر می گویند. آندومتر در دوران بارداری تغییر می کند. در دوران بارداری آندومتر یا همان پوشش لایه ی رحم در دوران بارداری جنین را در بر می گیرد و با افزایش وزن جنین ضخامت آندومتر تغییر می کند. دو هورمون، استروژن و پروژسترون در رشد آندرومتر نقش دارند، به طوری که اگر بارداری صورت نگیرد طی چرخه قاعدگی ضخامت آندومتر از بین می رود و قاعدگی شکل می گیرد.

در این مقاله ما به محدوده طبیعی ضخامت آندومتر، علل ایجاد تغییرات و اینکه چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود، می‌پردازیم.

ضخامت طبیعی آندومتر یا پوشش رحم چقدر است؟

ضخامت طبیعی اندومتر در طول زندگی فرد از کودکی تا بلوغ جنسی و سالهای باروری و بعد از یائسگی تغییر می‌کند. در آزمایش‌های تصویربرداری از دختران جوان که هنوز قاعده نشده‌اند اندومتر وجود دارد اما با رسیدن به سن بلوغ ضخامت آندرومتر افزایش می یابد. اندومتر در هنگام قاعدگی باریکترین حالت خود را نشان می‌دهد، به طوری که معمولا دومیلی‌متر ضخامت دارد.درنیمه اول چرخه ی قاعدگی که از روز 6 تا 14 چرخه قاعدگی شروع می‌شود یا زمان پایان چرخه زمانی که خونریزی قطع شده و قبل از تخمک گذاری است، در این فاز اندومتر شروع به ضخیم شدن می کند و بین 5 تا 7 میلیمتر می‌شود. با پیشرفت چرخه و حرکت به سمت تخمک گذاری اندومتر ضخیم‌تر شده و تا حدود 11 میلیمتر می‌رسد، در روزهای تخمک گذاری ضخامت اندومتر به بیشترین حد خود یعنی حدود 16 میلیمتر می رسد.

ضخامت اندومتر دردوران حاملگی:

ضخامت اندومتر دردوران حاملگی بسیارحائزاهمیت است. در دوران حاملگی نباید ضخامت آندومتر نه خیلی کم و نه خیلی زیاد باشد. آندومتر در دوران حاملگی به جنین کمک می کند تا به طور صحیح در درون رحم قرار بگیرد و تغذیه مورد نیاز خود را از مادر دریافت کند. ضخامت اندومتر با پیشرفت حاملگی ضخیم‌تر می‌شود.

ضخامت اندومتر در دوران یائسگی:

در افراد بعد از یائسگی سالم، ضخامت آندومتر به طور معمول حدود 3-5میلی متر می شود یعنی در دوران یائسگی ضخامت آندومتر به طور چشمگیری کاهش پیدا می کند.

نحوه اندازه گیری ضخامت اندومتر:

برای اندازه‌گیری ضخامت آندومترازسونوگرافی یا ام آرآی استفاده می کنند.در دوران حاملگی اگر فرد دچار خونریزی واژن شود پزشک درخواست سونوگرافی می کند تا ضخامت آندومتر یا لایه ی رحم را بررسی کند.

عوامل موثر در تغییر ضخامت آندومتر:

ضخامت آندومتر در چرخه قاعدگی فرد تغییر می‌کند اما عوامل دیگری نیز در تغییر ضخامت آندومتر موثر هستنداز جمله:

• حاملگی
• سرطان رحم یا سرطان تخمدان
• چاقی
• هورمون درمانی
• ناموکسیفن
• فشار خون مزمن
• پولیپ آندومتر
• دیابت
• بافت اسکار

هایپرپلازی آندومتر:

به ضخیم شدن بیش از حد آندومتر هایپرپلازی آندومتر گفته می‌شود. که علت آن بالا بودن بیش ازحد سطح هورمون استروژن یا ترکیبات شبه استروژن و همچنین پروژسترون ناکافی است. هایپرپلازی آندومتر سرطان نیست اما  اگر درمان نشود می‌تواند منجر به پیشرفت سرطان شود.

ممکن است ضخامت آندومتر خیلی کم باشد. ازعلت های آندومتر نازک می توان به التهاب و سایر درمان‌های پزشکی یا ماهیت خود رحم اشاره کرد.

راههای تشخیص ضخیم شدن آندومتر رحم:

• لکه بینی و خونریزی بعد از دوران یائسگی
• خونریزی شدید و طولانی مدت در دوارن قاعدگی
• قاعدگی نامنظم که کمتر از 3 هفته یا بیشتر از 38 روز طول بکشد
• لکه بینی بین دوره‌های قاعدگی