درمانهای خانگی برای کاهش درد مفصل ران در دوران بارداری
اگر در دوران بارداری هستید و از درد لگن رنج میبرید باید بدانید که تنها شما دچار این مشکل نیستید. حدود 20 درصد از زنان در دوران بارداری نوعی از درد مفصل ران را تجربه میکنند. درد معمولاً در کنار یا پشت هیپ یا در ناحیه لگن خاصره متمرکز است. درد ممکن است ملایم یا شدید باشد و بهتدریج یا ناگهانی بروز کند.
درد لگن ممکن است در هر مرحله از بارداری شروع
شود، اما در سهماهه دوم و سوم بارداری که با رشد کودک و آمادهشدن بدن برای تولد همراه است این احتمال افزایش میابد. در ادامه نحوه کنترل و پیشگیری از درد مفصل ران در دوران بارداری بیان خواهد شد.
علت ها
در طول بارداری، بدن مادر هورمونهایی را آزاد میکند که به بافتهای همبند اجازه میدهند شل و نرم شوند. در نتیجه، مفاصل و رباطهای موجود در بین استخوانهای لگن نیز شروع به شل شدن میکنند. افزایش انعطافپذیری این استخوانها در این زمان ضروری است، زیرا به نوزاد اجازه میدهد که در زمان زایمان در بدن مادر جابجا شود. بخشی از درد و ناراحتی احساس شده توسط مادر ناشی از درد پایین کمر، تغییرات در وضعیت قرارگیری بدن و سنگینتر شدن رحم است.
افزایش فشار بر عصب سیاتیک هم دلیل دیگر درد لگن در بارداری است. دو عصب سیاتیک موجود در بدن از پایین کمر تا مچ پاها کشیده شدهاند. وقتی بزرگ شدن رحم باعث فشار بر این عصبها میشود، مادر دچار درد، بیحسی یا یک احساس سوزش در کفلها، لگن و رانها میشود. به این مشکل بیماری سیاتیک گفته میشود. با نزدیک شدن موعد زایمان، نوزاد وضعیت قرارگیری خود در رحم را تغییر میدهد، که این به احتمال زیاد احساس ناراحتی مادر را کم میکند. معمولاً بروز درد سیاتیک در دوران بارداری امری طبیعی است، با این حال باید پزشک از وجود آن آگاه شود، زیرا بیماری سیاتیک دلایل دیگری دارد که شایع نبوده، اما در عین حال جدی هستند.
دلیل دیگری که میتواند باعث درد لگن در طول سه ماهه دوم بارداری شود درد رباط گرد است. نشانه بارز درد رباط گردد وجود دردهای شدید در شکم، لگن و کشاله رانها است. معمولاً درد لگن در بارداری با تغییر وضعیت یا حرکت کردن سریع تشدید میشود.
در اینجا سایر علل شایع درد لگن در دوران بارداری آورده شده است:
عفونتهای مجاری ادراری: براساس یک گزارش، حدود 10 درصد از زنان باردار مبتلا به عفونت دستگاه ادراری هستند. اکثر پزشکان بیماری زنان و زایمان در هر ویزیت ادرار را آزمایش میکنند تا مطمئن شوند عفونت ادراری وجود نداشته باشد. اگر عفونت ادراری ایجاد شده باشد، در صورت تشخیص به موقع میتوان از آنتی بیوتیکها برای درمان عفونت استفاده کرد.
یبوست: ممکن است بارداری منجر به یبوست شود. کم آبی و کمبود فیبر میتواند مشکلاتی ایجاد کرده و منجر به فشار لگن شود. رژیم غذایی مناسب بهترین درمان است.
انقباضات برکستون هیکس: گاهی در دوران بارداری فرد ممکن است دچار انقباضات کاذب شود. این انقباضات نشانه زایمان نیستند، اما میتوانند دردناک باشند. این انقباضات در هفته بیستم بارداری ظاهر میشوند و میتوانند چند هفته پس از شروع از بین بروند.
درد لیگامنت گرد: در طول سه ماهه دوم، رباطی که از رحم به کشاله ران متصل میشود به طور قابل توجهی شروع به کشیده شدن میکند. این میتواند باعث ایجاد درد در یک طرف بدن شود تازمانی که بدن سازگار شود.
کیستهای تخمدان: کیست تخمدان معمولاً چیز بدی است، اما میتواند در دوران بارداری سالم باشد. آنها با رشد کودک شکل می گیرند ، اما بر رحم فشار وارد میکنند و در جایی که کیست ایجاد شده و قطع میشود باعث درد میشوند. با گذشت زمان، کیستها معمولاً از بین میروند.
درد واژن یا بیماری ولوودینیا: شرایطی که به ولوودینیا معروف است یکی از سختترین شرایطی است که میتواند در دوران بارداری ایجاد شود. در صورت بروز این عارضه، یافتن علت یا راه حل دشوار است. اکثر زنانی که ولوودینیا را تجربه میکنند ممکن است از درمانها نتیجهای نبینند یا اینکه حتی دچار عارضهی دیگری هم شوند.
علائم
درد لگن برای سلامتی مادر یا نوزاد مضر نیست، اما یک وضعیت بسیار ناراحت کننده و دردناک است. علائم این عارضه عبارتند از:
- کمر درد
- دردی که به سمت رانها ساطع میشود.
- درد روی استخوان شرمگاهی در جلو، در مرکز احساس میشود.
- فشار در لگن
- احساس سایش در ناحیه تناسلی
- درد با فعالیتهای شدید مانند راه رفتن، پرتاب کردن و چرخیدن در تخت، دویدن و حتی جدا کردن پاها تشدید میشود.
درمان درد کشاله ران در بارداری
آرامش در حمام برای رفع درد کشاله ران در بارداری
یک حمام دلپذیر به آرامش و ریلکس شدن عضلات کمک کرده و فشار بدن را از بین می برد. برای آرامش بیشتر از نمک اپسوم که به آن حمام نمک نیز می گویند، استفاده کنید. نمک اپسوم یا اپسوم سالت از کریستال های کوچک و بی رنگ تشکیل شده که ظاهری شبیه به نمک خوراکی دارد اما به جای کلرید سدیم حاوی سولفات منیزیم است. به این ترتیب، بدن در معرض مقدار کافی منیزیم قرار می گیرد که عنصری آرامش بخش و باعث آرامش اعصاب، شل شدن عضلات و ریلکس شدن رگهای خونی است.
منیزیم و گرما در کنار یکدیگر تسکین دهنده های خوبی هستند که در بهبود درد لیگامان گرد مؤثرند. افزودن مقداری اسطوخودوس، بابونه یا روغن مرزنجوش نیز خاصیت تسکین دهندگی را افزایش می دهد.
کمپرس گرم برای رفع درد کشاله ران در بارداری
اگر وقت کافی برای یک حمام گرم ندارید، می توانید از مزایای کمپرس گرم برای تسکین درد لیگامان گرد بهره بگیرید. استفاده از حوله یا بطری آب گرم در دوران بارداری خطری نخواهد داشت به شرط آنکه این دو نکته را از یاد نبرید:
- میزان گرما یا درجه حرارت نباید خیلی بالا باشد.
- حوله گرم را حداکثر به مدت 10-15 دقیقه در محل قرار دهید.
تقویت و حفظ تعادل با نرمش برای رفع درد کشاله ران در بارداری
شاید کشیده کردن یک عضله کشش یافته کمی غیر منطقی به نظر برسد اما راهکار خوبی است. برخی نرمشهای مخصوص لگن علاوه بر اینکه به تقویت عضلات شکمی کمک می کنند، باعث می شوند رحم، لیگامان و جنین در وضعیت مناسبی نسبت به یکدیگر قرار بگیرند. یوگا و تمرینات ثبات مرکزی نمونه ای از این نرمشها هستند.
یوگای بارداری و تمرینات تقویت هسته مرکزی شکم با تاکید بر ماهیچه های عرضی شکم در تسکین مؤثرند. اما دراز نشست و کرانچ فشار زیادی به این ناحیه وارد کرده و به ویژه در افرادی که مبتلا به جدایش شکمی یا بازشدگی ماهیچه های شکم هستند، نباید انجام شود. جدایش شکمی یا دیاستازی حالتی است که در آن ماهیچه راست شکم در میانه خود دچار یک شکاف شود. در حالت عادی دو سوی ماهیچه راست شکم در محلی به نام خط سفید به هم میپیوندد. در مادران باردار ممکن است ماهیچه راست شکم به دلیل انبساط شدید رحم، از هم بگسلد و جدایش شکمی رخ دهد. شنا در دوران بارداری، نقش مفیدی در تقویت عضلات دارد و آب به کاهش فشار روی رباط های بدن کمک می کند.
با توجه به اینکه انجام تمرینات کششی در حین اسپاسم لیگامان گرد به تکسین درد کمک می کنند، بهتر است بخشی از برنامه ورزشی روزانه مادران در دوران بارداری باشد. ورزش دائم موجب کاهش درد کشاله ران شده و به طور کلی دردهای شدید را تقلیل می دهد.
برای رفع درد کشاله ران در بارداری استراحت کنید
پوشک پارچه ای در دست، حین رنگ آمیزی اتاق کودک و یا هر کار دیگری که ممکن است در حال انجام آن باشیم و برای مادر باردار خسته کننده باشد، احساس سوزش خفیف در ناحیه شکم اغلب به دلیل فشار فیزیکی بیش از حد به لیگامان های گرد به وجود می آید. در این شرایط باید به پهلوی چپ دراز بکشید و خونسردی خود را حفظ کنید تا از شدت فشار کاسته شود. حتما یک بالش زیر زانو قرار دهید تا لگن در وضعیت درستی قرار بگیرد. در صورت نیاز می توانید زیر معده نیز بالش دیگری بگذارید. بالا نگه داشتن زانوها روی بالش به طرف قفسه سینه نیز به کاهش فشار روی لیگامان کمک می کند.
بالش بارداری:
اگر هنگام خوابیدن به پهلو درد مفصل ران دارید ممکن است از یک بالش یا پتو برای حمایت از کمر استفاده کرده و به آن تکیه دهید. همچنین ممکن است برای افزایش راحتی از بالش برای حمایت از شکم و قسمت فوقانی پا استفاده کنید. بالشهای بارداری ممکن است به کاهش درد ران در دوران بارداری کمک کنند.
موقعیتهای خواب را تغییر دهید:
خوابیدن به پهلو و خم نگه داشتن زانوها در نزدیک موعد مقرر ممکن است درد ران را در برخی از زنان کاهش دهد. اگر به همان طرف دراز بکشید زیرا ممکن است خطر درد در یک ناحیه را افزایش دهد. اگر در طرف دیگر درد نداشته باشید ممکن است طرفین را تغییر دهید.
ماساژ:
ماساژ ممکن است به کاهش درد کمک کند. ماساژ با حرکات چرخشی و لرزشی ملایم بر روی منطقه دردناک در حالت خوابیده به پهلو ممکن است به کاهش درد کمک کند. برای انجام این کار در خانه ممکن است از شریک زندگی یا مراقب خود کمک بگیرید.
داروهای OTC:
برخی از خانمها ممکن است برای درد مفصل ران در دوران بارداری به مسکن نیاز داشته باشند. شما ممکن است از پزشک خود بخواهید نوع و دوز داروی مسکن را بر اساس عوامل فردی بشناسد.
رژیم غذایی
کاهش وزن با کاهش فشار روی مفصل باعث کاهش درد لگن می شود. مفصل لگن مفصلی است که وزن کل بدن را تحمل میکند پس برای کاهش این فشار وزن خود را کمی کاهش دهید.
برای رفع درد کشاله ران در بارداری از سینه بند تنگ استفاده نکنید
خوب! آیا می دانستید سینه بندی که استفاده می کنید در درد لیگامان مؤثر است؟ بله خیلی بیشتر از آنچه که تصور می کنید تاثیر دارد. اگر سینه بند بیش از حد تنگ باشد، به وسط پشت و دیافراگم فشار کرده و این فشار طی یک خاصیت دومینویی ستون فقرات ادامه می یابد و عضلات لگن و تراز بدن را تحت تاثیر قرار می دهد.
ورزش
کشش ممکن است به شل شدن لگن و تسکین درد کمک کند. یوگا نیز میتواند ورزش خوبی در بارداری باشد، زیرا ملایم است. طبق بررسی محققان در جلسات یوگا برخی حرکات میتوانند به بهبود ثبات و کاهش درد لگن کمک کنند.
حرکت گاو
چهار دستوپا در حالی قرار بگیرید که زانوها از لگن فاصله داشته باشند، لگن را در راستای زانو و شانهها را در راستای مچ قرار دهید.
شکم را بهآرامی به سمت تشک پایین بیاورید و ستون فقرات را قوس دهید.
به حالت اول برگردید و حرکت را تکرار کنید.
اختیاری: میتوانید بهآرامی چهار دستوپا حرکت کنید زیرا احساس خوبی به شما میدهد.
ژست کودک
از حالت حرکت گاو، زانوها را خم کرده و به قفسه سینه نزدیک کنید و بازوهای خود را به سمت جلو دراز کنید.
باسن را به عقب بکشید و زانوهایتان کمی بازتر از قبل باشد.
سر را بر روی زمین قرار دهید.
اختیاری: همچنین میتوانید در این موقعیت به جلو و عقب حرکت کنید.
ژست زاویه بسته
در حالت نشسته قرار بگیرید و پاها را به حالت پروانه خم کنید تا کف پاها همدیگر را لمس کنند.
بهتر است محل نشستن را با یک پتو تاشده بالا بیاورید تا فضای بیشتری به شکم بدهد.
ستون فقرات را صاف نگه دارید و در همین حالت باقی بمانید و یا دستان خود را به سمت جلو حرکت دهید. سعی کنید ستون فقرات را خم نکنید.
فرم 4 کشش
از دست و زانو شروع کنید.
یکی از زانوها را تا جایی که میتوانید بهآرامی به سمت جلو حرکت دهید و پای خود را به سمت مچ پای دیگر بکشید.
پای دیگر خود را به سمت عقب بکشید و این کار را ادامه دهید تا زمانی که در پایین پای جلوی خود احساس کشیدگی کنید.
30 تا 60 ثانیه در این حالت بمانید.
این حرکت را در سمت دیگر تکرار کنید.
فرم 4 (نشسته)
روی یک صندلی ثابت یا سطح دیگر بنشینید، یکی از مچهای پایتان را به سمت ران مقابل خود ببرید و فرم عدد 4 را بسازید.
صاف و کشیده بنشینید و ستون فقرات را به حالت صاف نگه دارید.
به جلو خم شوید تا جایی که احساس کشیدگی کنید.
20 تا 30 ثانیه در این حالت بمانید.
این حرکت را در سمت دیگر تکرار کنید.
چگونه میتوان از درد و دررفتگی لگن در دوران بارداری جلوگیری کرد؟
آیا میخواهید قبل از ابتلا به مشکلات لگن از بروز آن جلوگیری کنید؟ در زیر چند مورد است که میتوانید به کمک آنها از بروز این مشکلات پیشگیری کنید. البته به خاطر داشته باشید که گاهی ممکن است اقدامات پیشگیرانه در همه افراد مؤثر واقع نشود.
در دوران بارداری فعال باشید: انجام تمرینات کم برخورد مانند پیادهروی، دوچرخه سواری و شنا ممکن است برای جلوگیری از بروز درد لگن جزء بهترین گزینهها باشند.
وزن خود را کنترل کنید: برای حفظ بارداری در وضعیت سالم باید روزانه حدود ۳۰۰ کالری اضافی مصرف کنید.
هنگام ورزش و فعالیتهای روزمره، کفشهای تخت و دارای قوس و کفی مناسب بپوشید. اگر میخواهید دچار درد نشوید از راه رفتن طولانی خودداری کنید.
سعی کنید به هنگام نشستن، ایستادن و بلند کردن یا حمل اشیاء سنگین وضعیت صحیح خود را حفظ کنید.
از انجام فعالیتهای خاصی مانند روی هم گذاشت پاها، ایستادن برای مدت طولانی، جاروبرقی زدن یا بلند کردن اجسام سنگین که ممکن است باعث تشدید درد لگن شوند خودداری کنید. خودداری کنید .
برای ساپورت کردن مفاصل لگن در طول روز سعی کنید یککمربند پشتیبانی بارداری خریداری کنید.
میتوانید تحت نظر یک پزشک متخصص و دارای مجوز از مزایای ماساژ منظم و مستمر قبل از تولد بهرهمند شوید تا عضلات را در حالت شل نگه دارید.