کودک حسود را این گونه تربیت کنید!
يك آمار جالب توجه جهاني ميگويد كه تماميکودکان درصدي از حسادت را نسبت به خواهر، برادر يا کودکان دیگر تجربه میکنند. در عين حال روانپزشكان معتقدند والدين بايد حسادت كودك را به عنوان احساس طبیعی کنترل کنند زيرا اگر کودک خودش را با كوچولوهاي اطراف خود مقایسه کند به مشکلاتی دچار خواهد شد. كنترل حسادت كودك به او احساس بهتری خواهد داد و میتواند روابط اجتماعی بهتری هنگام برخورد با دیگر کودکان داشته باشد.
محبت به کودکان:
بسیاری از کودکان در عذاب بودند چون پدر و مادرشان بیش از حد درگیر یا خودخواه بودند یا مشغله های ذهنی زیادی داشتند و وقت نمی کردند که به نیازهای آنان رسیدگی کنند، اما هیچ وقت کودکی را ندیده ام که وضع بدتری داشته باشد آن هم به این دلیل که والدینش بیش از حد به او محبت کرده بودند.
در همه پژوهش ها درباره کودک، همیشه سازگارترین کودکان بیشترین سطح محبت پدر و مادر را گزارش داده اند. هنوز بعضی والدین به روش سنتی تربیت کودک اعتقاد دارند. بعضی فکر می کنند فرزندانی که در معرض عواطف بسیار پدر و مادر قرار می گیرند ضعیف بار می آیند. بعضی دیگر از پدر و مادرها معتقدند بیان احساسات، تحسین فرزند یا توجه به او به نوعی فرزندشان را نیازمند بار می آورد و وقتی بزرگ شد درخواست های بسیار و غیرمعمول و نیاز به توجه و مراقبت بیش از حد خواهد داشت.
از مهمترین عواملی که باعث از بین رفتن تعادل عاطفی یا مانع ارضای نیازهای عاطفی کودکان می شود می توان به بی مهری یا محبت بیش از اندازه ی آنها اشاره کرد. به عبارتی والدین یا از این طرف و یا آن طرف بام می افتند.
محبت کردن به کودک امری دوطرفه است که باید هم والد و هم کودک از آن لذت ببرند. اگر هر روز هم به فرزند خود بگویید دوستش دارید او آسیبی نمی بیند. کودک بر اثر محبت فیزیکی، مراقبت و ستایش زیاد و صمیمانۀ شما که استحقاقش را هم داشته باشد صدمه نمی بیند. تحقیقات نشان داده است که متعادل ترین فرزندان در محیط های پر از عشق و محبت والدین بزرگ شده اند. وقتی بچه ها احساس کنند صادقانه دوستشان داریم طوری احساس امنیت می کنند که تقریباً همیشه بی نیاز می شوند.
لوس شدن کودک، هیچ وقت نتیجه ابراز محبت بیش از اندازه نیست بلکه پیامد رفتارهای اشتباه دیگری است که به جای محبت انجام می گیرد. هر کودکی به حداقل یک بزرگسال نیاز دارد که دلبستۀ دیوانه وارش باشد. همین پیوند عاطفی است که کودکان را از نظر روانی سالم رشد می دهد. از اینکه دلبستگی و پایبندی دیوانه وار خود را به دختر یا پسرتان نشان دهید نگرانی نداشته باشید. وقتی ابراز مهر و محبت به فرزند خالصانه باشد، در ابراز آن افراط نکرده اید.
زمانی که به کودک زیاد توجه شود، آزادی و استقلال از او سلب میشود و کودک قدرت و توان تصمیم گیری نخواهد داشت، چراکه والدین به دلیل حمایتگری و توجه زیاد به جای کودک تصمیم میگیرند و این کودکان در آینده با مشکلاتی همچون اعتماد به نفس پایین، ناتوانی در انجام امور خود و ترس از شکست مواجه خواهند شد.
به احساس كودك توجه کنید
وقتی کودک ميبیند كه احساسات او را نميشناسید و درخواست او براي شما مهم نيست سعي ميكند كاري كند كه به او توجه کنید. اگر بازهم ناموفق بماند كارهاي بدتري ميكند و به عنوان نمونه بلندتر فرياد میزند. بايد به کودک بفهمانيد که احساس او براي شما خيلي اهمیت دارد. اگر به عوض كردن لباسهاي برادر كوچكش توسط شما يا بازي شما با اين رقيب كوچولو حسادت ميكند بايد به او بفهمانيد كه اگر صبر کند به او هم در همين زمينه کمک خواهيد كرد يا اينكه با او بیشتر بازی خواهيد كرد. حتي اگر سه نفري بازي كرديد و او به رقيب كوچكش باخت هم بايد به او بگویید كه مطمئن هستيد میتواند در نوبت بعدي بازي برنده شود.
او هم موفق ميشود
کودکان خیلی زود خودشان را با ديگران مقايسه ميكنند و به اين نتیجه میرسند که توانایی خوبی در یک فعالیت خاص ندارند و ممكن است نااميد شوند. در چنين شرايطي وظيفه پدر و مادر ايجاد توازن بين داشتهها و نداشتههاي اوست تا مانع از حسادت ورزيدن كودك به همسالان شود. علاقهمندي به نقاشی يا فوتبال را مثال ميزنيم. اگر كوچولوي شما اندكي ضعيف است و ميخواهد اين قبيل كارهاي خاص را كنار بگذارد با او صحبت كنيد تا بفهمد كه قرار نيست بهترين نقاش يا بهترين فوتباليست ايران باشد. همين كه چنين هنري دارد كافي است و خيلي از همسالان او هستند كه از چنين هنري بيبهرهاند و به او حسادت میکنند. با او تمرين كنيد و با تشويق مداوم فرزندتان را به نقطه مطلوب رسانيد. مهم اين است كه خودش از ترك آن فعاليت منصرف شود.
بگذارید هدیه بدهد
رایجترین نوع حسادت کودکانه حسادت به اسباب بازیها، لباسها و داراییهایی است که دیگران دارند و اوندارد. اگر تهیه چنین چیزهایی از عهده شما خارج است به او پسانداز کردن را بیاموزید و بگویید میتواند با پولهای روزانه یا عیدیهای خودش چنین وسایلی را خودش بخرد. گذشت را هم به او بیاموزید.
اینکه بداند برخی همسالان او همین چیزهایی که کودکتان در اختیار دارد را هم ندارند به او کمک میکند حسادت کمتری به دیگران بورزد و حتی به دوستانش کمک کند تا از داشتههایش استفاده کنند. میتواند لباسی که پوشیده و حالا برایش کوچک شده را به دوستش هدیه بدهد. این آغاز راه است و کودک شما علاوه بر شکرگزاری بخشیدن چیزهای خوب را هم خواهد آموخت.
عادل باشید
اگر برای یکی از فرزندانتان چیزی میخرید برای فرزند دیگرتان هم چیزی هر چند کوچک و ارزان بخرید. به تواناییهای هردو نظر داشته باشید و هر کدام را در فاز خاصی بیندازید تا به هم حسادت نکنند. حتی اگر هردو در یک فعالیت خاص باهم رقابت دارند هم با حرفها و تشویقهایتان یکی را علیه دیگری نکنید. ابراز محبت شما به هردو باید در یک سطح باشد و البته نه از یک جنس!
این شما هستید که با رفتارتان با همسالان فرزندتان به او نشان میدهید چگونه با کودکان دیگر رفتار کند و مهربانی با کوچکترها را به عنوان یک اصل زندگی در خود برشمرد. درعین حال باید انضباط داشته باشید و به او هم بیاموزید که باید منضبط و احترام گذار باشد. به این ترتیب دایره حسادتها کوچکتر خواهد شد و او به جای دست درازی به اموال دوستش به او احترام میگذارد و از او اجازه میگیرد.
کدام اشتباهات والدین باعث ایجاد حسادت در کودکان میشود؟
۱. لوسکردن کودک
۲. مراقبت و رسیدگی بیشازحد
۳. رفتارهای استبدادگونه والدین
۴. مقایسه با دیگران
۵. ایجاد رقابت ناسالم
روشهای درمان حسادت در کودکان
قبل از اینکه برای رفع حسادت در کودکتان اقدام کنید، مطمئن بشوید که خودتان حسود نیستید و این حس را نسبت به خواهر و برادر، دوستان، همسایهها و … ندارید. تا زمانی که ریشهی حسادت را در خود نخشکانید، قادر نخواهید بود بهطور مؤثر به فرزندتان کمک کنید. برای درمان حسادت در کودکان میتوانید از روشهای زیر بهره بگیرید