علت بلوغ زودرس در دختران چیست؟
اولین علایم بلوغ با تغییر هورمونها و رشد اندامهای جنسی دختران شروع میشود. دختران معمولا در سن 9-13 سالگی به بلوغ می رسند، اما گاهی دختران دچار بلوغ زودرس می شوند.
طبق تحقیقات صورت گرفته تقریبا از هر ۵ هزار کودک یک نفر به بلوغ زودرس دچار میشود. اگر علایم اصلی بلوغ در دختران قبل از 7 سالگی و در پسران قبل از 9 سالگی ظاهر شود این کودکان دچار بلوغ زودرس شده اند. بلوغ زودرس می تواند پیامدهای مخربی برای کودکان در پی داشته باشد. کل فرایند بلوغ معمولا سه سال طول میکشد، اما میتواند تا پنج سال هم ادامه داشته باشد.
نشانههای بلوغ زودرس در دختران چیست؟
اولین نشانههای بلوغ زودرس در دختران جوانه زدن و رشد سینه ها است. هنگام جوانه زدن سینه ها ابتدا تودههای كوچكی در ناحیه نوک سینه ظاهر میشوند و سینهها متورم و دردناک و حساس به لمس میشوند. البته ممکن است یک سینه زودتر از دیگری رشد کند. مادران باید به این نشانهها اهمیت بدهند اگر دیدند جوانههای پستانی قبل از سن 8 سالگی در دختران ایجاد شد، بلافاصله به متخصص غدد مراجعه کنند زیرا می تواند از نشانه های بلوغ زودرس در دختران باشد.
از دیگر علایم بلوغ در دختران:
- بوی بدن ناشی از فعالتر شدن غدد عرق
- بلند شدن قد
- پهن شدن لگن و باریک شدن کمر
- تغییر خلق و خو
- ترشحات مخاطی سفید یا زرد واژن
- موهای زیر بغل( معمولاً در اواخر بلوغ ظاهر میشوند.)
- رشد موهای اندام تناسلی
بلوغ زودرس به دو دسته ی بلوغ مرکزی و محیطی تقسیم بندی می شود.
بلوغ زودرس مرکزی:
در بلوغ زودرس مرکزی، مغز و غده ی هیپوفیز درگیر می شود. غدهی هیپوفیز هورمونی به نام گونادوتروپین تولید میکند. این هورمون باعث تحریک تخمدانها میشود تا هورمونهای دیگر مثل استروژن تولید شود. طبق تحقیقات انجام شده ژنتیک ممکن است در بلوغ زودرس مرکزی نقش داشته باشد. مادرانی که در سنین پایین دچار بلوغ می شوند احتمال اینکه فرزندانشان دچار بلوغ زودرس شوند بیشتر است.
بلوغ زودرس محیطی:
احتمال بروز بلوغ زودرس محیطی یا بلوغ زودرس کاذب بسیار کم است. در بلوغ زودرس محیطی هورمونهای استروژن باعث بروز علائم بلوغ میشوند، اما مغز و غده هیپوفیز درگیر نمیشوند. بلوغ زودرس محیطی معمولا در اثر اختلالاتی در تخمدانها، غدد آدرنالید یا غدهی تیروئید بسیار کمکار ایجاد میشود.
پیامدهای مخرب بلوغ زودرس در دختران:
بلوغ زودرس در دختران باعث ایجاد مشکلات جسمی و روحی زیادی در آنها می شود، از جمله:
1-کوتاه ماندن قد
با پایان مراحل بلوغ رشد قد نیز متوقف می شود. زمانیکه بلوغ زودرس، زودتر از بلوغ طبیعی به پایان میرسد، رشد این دختران در سنین پایینتر متوقف میشود. در نتیجه گاهی اوقات قد این کودکان کوتاهتر از قدی میشود که در بلوغ طبیعی از آنها انتظار میرود.
2- مشکلات رفتاری
به گفته ی متخصصان بین بلوغ زودرس و مشکلات رفتاری رابطه مستقیمی وجود دارد، بهخصوص در کودکانی که تأخیر در رشد دارند.
3- استرس
کودکانی که در سنین کم دچار بلوغ زودرس می شوند نسبت به هم سالان خود استرس بیشتری دارند.
شایدشما هم تصورکنید زمانی که دختران دچار عادت ماهیانه شدند به بلوغ رسیده اند اما در واقع عادت ماهیانه آخرین مرحله از بلوغ است. تقریبا شروع عادت ماهیانه دو سال پس از جوانه زدن سینه ها اتفاق می افتد. عواملی چون وراثت ، چاقی و لاغری دختران در شروع عادت ماهیانه تاثیرگذار است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر دختری زیر ۸ سال علائم بلوغ را نشان بدهد، حتما باید با پزشک متخصص غدد مشورت کنید. اگر دیدید سینههای دخترتان به سرعت در دورهای چهار تا شش ماهه رشد کرده و رشد قدی اش در چند ماه گذشته خیلی زیاد بوده حتما باید با پزشک متخصص مشورت کنید.